Viatrix
13.11.2024., srijeda
Zamask – pogranično naselje između Venecije i Austrije
Od naselja Kašćerga, prema zapadu, nerazvrstana cesta 500560 vodi u naselje Zamask koje administrativno spada pod Grad Pazin i prema popisu stanovništva iz 2021. godine ima 50 stanovnika. U Zamask se može doći i iz pravca Motovuna cestom L50056. Na području naselja je postojala prapovijesna gradina. Naselje se prvi put spominje 1177. godine kada je dodijeljeno porečkom biskupu kao i susjedna Kašćerga. U 15. stoljeću ulazi u sastav Pazinske grofovije u čijem se urbaru iz 1498. godine spominje se kao Samaskh. Područje Zamaska često je bilo predmet spora između grofovije i stanovnika Motovuna koji je tada bio pod mletačkom vlašću. Nakon rata 1508. godine, te mira u Wormsu iz 1523. godine koji je potvrđen 1535. u Trentu, kroz Zamask je povučena granična crta između mletačkog i austrijskog dijela Istre, tako da je tadašnja župna crkva sv. Martina podijeljena na dva dijela. Od tada se za mletački dio naselja koristio talijanski naziv Zumesco, a za austrijski dio talijanski naziv Zamasco.
 Šetnju naseljem Zamask smo započeli na južnom dijelu, na samom ulazu u naselje odakle se pruža pogled na akumulacijsko jezero Butoniga.  Ubrzo smo došli do raskršća na kojem se nalazi jednobrodna barokna crkva sv. Martina pored koje je kip svetog Martina iz 2003. godine.  Crkva sv. Martina, koja je bila župna crkva do 1903. godine, izgrađena je u 12. stoljeću na mjestu romaničke crkve, a temeljito je obnovljena 1994. godine. Crkva ima preslicu s jednim zvonom.  Na raskršću smo skrenuli desno, u glavnu sto metara dugu ulicu koja prolazi naseljem zapad-istok i završava na mjestu gdje se pruža pogled na prije spomenuto akumulacijsko jezero Butoniga.  Vratili smo se na raskršće kod crkve sv. Martina i nastavili uz crkvu, prema zapadu, ulicom s kojom smo došli do mjesnog groblja i jednobrodne župne crkve sv. Mihovila.  Župna crkva sv. Mihovila je izgrađena 1900. godine na mjestu gotičke kapele iz 1178. godine iz koje potječe i glagoljaški natpis iz 1576. godine koji se nalazi na kamenoj kustodiji uz stubište prema pjevalištu u današnjoj župnoj crkvi. 1821. godine je pored pročelja crkve podignut šesnaestmetarski zvonik.  Šetnju smo završili nekoliko metara zapadno od mjesnog groblja, odakle se pruža pogled prema naselju Motovun.  Karta naselja Zamask s lokcijama crkve sv. Martina i župne crkve sv. Mihovila.  Dužina rute 446 m.  |
