Viatrix
22.09.2020., utorak
Račice – posjed grofova Walderstein
Na cesti Ž5013 (Cerovlje-Buzet) između naselja Krušvari i Prodani, blizu zaseoka Urihi, nalazi se raskršće s cestom L50068 koja vodi u Račice (oko 2 km). Račice je naselje koje administrativno spada pod Grad Buzet, a po popisu stanovništva iz 2011. godine imalo je 16 stanovnika. Iako arheološki nalazi potvrđuju da se na tom području živjelo i u doba antike (rimski grobovi, ruševine građevina, epigrafski spomenici...), naselje se prvi put spominje 1312. godine kao Rachiz, u dokumentu kojim ga grof Henrik II. poklanja u miraz kćeri Alaubei (Elizabeta) povodom udaje za grofa Nikolu Prampercha.
 Auto smo parkirali kod mjesnog groblja koje je od naselja Račice udaljeno oko 300 metara. Na groblju se nalazi crkva sv. Stjepana. Crkva se prvi put spominje 1580. godine, a obnovljena je 1985. godine. U crkvi se nalazi drveni rezbareni polikromirani oltarni retabl iz 17. ili 18. stoljeća.  Od groblja smo se spustili do ceste L50068 i skrenuli lijevo.  Na samom ulazu u naselje, s desne strane ceste (kod prve kuće), nalazi se kamena kapelica.  Pedesetak metara dalje došli smo do raskršća. Na samom raskršću se nalazi crkva Blažene Djevice Marije od Milosti i lokva sa zlatnim ribicama. Kao i prethodna, i ova crkva se prvi put spominje 1580. godine, a obnovljena je dva puta 1750. i 1885. godine. U crkvi se nalazi gotička skulptura Bogorodice s Djetetom iz druge polovice 15. stoljeća. Skulptura je prenešena iz srušene srednjovjekovne crkve sv. Marije Male na Hribu iznad Račica.  Nastavili smo ravno cestom, te nakon stotinjak metara stigli do župne crkve Presvetog Trojstva koja se kao i ostale crkve u naselju prvi put spominje 1580. godine. Crkva je izvorno jednobrodna romanička građevina koja je obnavljana u tri navrata (1700, 1941. i 2000. godine). U prvoj je obnovi na južni bočni zid dograđena sakristija, a na sjeverni kapela. U crkvi je, na sjevernom zidu, očuvan ostatak freske Razapeća iz 15. stoljeća. Na glavnom oltaru se nalazi drveni rezbareni retabl Krunjenja Bogorodice iz sredine 17. stoljeća, a na bočnom barokna skulptura Bogorodice s Djetetom.  Nastavili smo dalje i ubrzo stigli do kapelice pored koje se nalazi spomenik podignut 25. prosinca 1981. godine. Spomenik je podignut na mjestu održavanja Prve konferencije KPH za Istru (25. prosinca 1943. godine) i Prve konferencije SKOJ-a za Istru (29. prosinca 1943. godine).  Dvadesetak metara od spomenika nalazi se barokni kaštel Walderstein. U srednjem vijeku su Račice bile samostalna gospoštija neovisna od Pazinske grofovije, a od 1494. godine pa sve do kraja 19. stoljeća su u vlasništvu grofova Walderstein. Kaštel je nastao u 18. stoljeću nadograđivanjem i preuređenjem starije renesansne, a možda i srednjovjekovne utvrde iz 12. ili 13. Stoljeća, kada su na ovim prostorima vladali akvilejski patrijarsi i germanski markgrofovi. Posljednji grof koji je živio u kaštelu je bio Pietro Walderstein koji je navodno preminuo u njemu 1909. godine.  Karta s posjećenim lokacijama.  Dužina rute 707 m.  |
