(SOCIJALNI POKRETI U LATINSKOJ AMERICI U DRUGOJ POLOVINI DVADESETOG STOLJEĆA – 4. DIO)
Centralna je Amerika u drugoj polovini dvadesetog stoljeća bila u središtu interesa i to prije svega zbog zbivanja u Nikaragvi i Salvadoru, ali i šire.
Nikaragvanska je revolucija u svom političkom vidu (osvajanju vlasti) „iznesena“, što je interesantno, s većinskim učešćem studenata i „neproleterskih radnika“ u njoj.
Iako se „revolucionarni procesi“ ne oslanjaju toliko na gradove koliko na prostore izvan njih, odaziv je bio daleko veći među gradskim strukturama stanovništva nego među seljacima.
Tabela učešća u „nikaragvanskoj revoluciji“ (socijalna struktura sudionika) izgleda ovako:
Studenata..........................................................29%
Zanatlija........................................................... 22%
Radnika i nadničara......................................... 16%
Službenika....................................................... 16%
Tehničara, stručnjaka, profesora, učitelja...........7%
Sitnih trgovaca....................................................5%.
Seljaka.................................................................4,5%
Ostalih.................................................................0,5%
---------
100,0%
Odaziv je, očito, najveći bio među slojevima koji su, najčešće, bili izloženi obaranju njihovog socijalnog statusa i opće razine življenja. Dakle. Među onim strukturama stanovništva, unutar zavisnog i periferijskog kapitalizma, koje su najčešće bile izložene tragičnoj perspektivi poluproletarizacije.
U revoluciji, što se dobne strukture tiče, sudjelovalo je izrazito mlado stanovništvo.
Među sudionicima revolucije čak je 30% bilo mlađih od 20 godina. U trenutku političkog trijumfa čak 72% sandinističkih snaga nije bilo napunilo niti 25 godina.
Što se tiče poginulih (u prvom dijelu izvođenja revolucije, odnosno u periodu do osvajanja vlasti) mladi su također u većini.
U trenutku smrti čak 71% sandinista bilo je staro između 15 i 24 godine. To je, inače, tri puta više od učešća ove dobne skupine u demografskoj strukturi Nikaragve (tog vremena) – u kojoj je ta dobna skupina tada činila jedva 20% stanovništva.
Naravno, specifičnost ove revolucije određena je i osobenošću centralnoameričkog područja i procesa koji su se odvijali unutar njega.
Zato odnos prema nikaragvanskoj revoluciji ne može biti uspostavljen, s obzirom na dosadašnja europska „revolucionarna iskustva“ , a naročito ne ukoliko se već izgrađene sheme pokušavaju prosto „prenijeti“ u ovo (političko) podneblje. Tako su „trockističke snage“ (organizirane u više manjih stranaka razasutih po zemljama Latinske Amerike), pozivajući se na „strane modele“, prigovarale sandinistima kako nemaju „pravog socijalnog programa“ i da se nedovoljno jasno i odlučno izjašnjavaju za socijalizam.
Posebno se pokušavaju izvesti teze o vezi između Sadinonova (Augusto Cesar) koncepta i pogleda na svijet i sadašnjeg stanja u Nikaragvi – gdje se posebna težina stavlja na „domorodačko pitanje“ („pitanje Indiosa“)
(nastavlja se).
|
