Dvorci, crkve i stari gradovi
21.02.2021., nedjelja
Čoka
Dvorac je izgradila porodica Marcibanji, posle 1781. godine, kada je Lerinc Marcibanji kupio pustaru Čoku. Izgradnju dvorca dovršio je tek sledeći vlasnik, Švab Karolj, tek oko 1870. godine. Artur i Karolj Lederer kupili su posed krajem 19. veka. U posedu spahijske porodice Lederer inače jedne od najbogatijih jevrejskih porodica u to doba imanje ostaje sve do Drugog svetskog rata. Tokom Drugog svetskog rata jedno vreme dvorac je bio u posedu okupatora. Dvorac je spratna zgrada, sa izduženom osnovom simetričnog rasporeda prostorija, dužno orijentisana ka glavnoj ulici. Bočnim i središnjim rizalitima je raščlanjena fasada glavnog ulaza. Završetci rizalita su timpanoni koji se izdižu iznad krovnog venca. Prozori su ritmično raspoređeni u nizu, u prizemlju sa ravnom gornjom gredom, a na spratu su prozori sa lučnim završetkom. Krovište na četiri vode, ulepšano je sa krovovima na rizalitima sa bočnih strana. Dvorac rasporedom glavnih zidnih masa, fasadom i simetričnom osnovom, ima odlike klasicizma, ali je zbog naknadnih izmena koncepcije dobio eklektičke odlike. Bez obzira, izgled odaje celinu sigurnih stilskih izržajnih karakteristika, i u odnosu na druge objekte ovog tipa u Vojvodini, jedan je od značajnijih. Od posle rata 1950. godine tu je osnovano poljoprivredno dobro "Čoka" koje i danas koristi dvorac kao upravnu zgradu. Zgrada je u dobrom stanju, a park oko dvorca je pretvoren u gradski park. Dvorac je spomenik kulture od velikog značaja.  Oznake: Vojvodina |
20.02.2021., subota
Karačonji
Dvorac Karačonji u Beodri Novo Mileševo   Prvi vlasnik: plemić Laslo Karačonji (Karácsony László) Vreme gradnje: 1842-46. godine Projektant: arh. Jožef Pan (Pán József) Stil: klasicizam Restauratorski radovi: 1980. 1985. i 1991. godine Sagradio ga je 1842-46. godine plemić i veliki župan Torontalske Županije Laslo Karačonji na svom imanju u Beodri (danas spojeno sa Novim Miloševom). Građen je kao reprezentativni rezidencijalni objekat koji svojom monumentalnošću dominira nekad prostranim i uređenim parkom, jedan je od najlepših kreacija ove vrste svoga doba na ravničarskom prostranstvu Vojvodine. Arhitektonski je oblikovan u dosledno sprovedenom klasicizmu. Izdužene je pravougaone osnove i ima prizemlje i sprat. Glavna fasada rešena je simetrično, sa plitkim rizalitima na uglovima građevine koji se završavaju timpanonima. Središnji deo fasade naglašen je dubokim tremom koji u prizemnom delu nose stupci, a na spratnom delu korintski stubovi sa arhitravom, frizom i trougaonim timpanonom. Dvorac Karačonji ubraja se u tip polXskog (ruralnog) dvorca koji je izgrađen van urbanih gradskih naselXa, a po pravilu je bio okružen ekonomskim zgradama, čija je uloga bila omogućavanje funkcionisanja imanja tokom cele godine. U pogledu funkcija, dvorac je bio objekat za stanovanje, ali i centar upravlXanja imanjem. U neposrednoj okolini dvorca, u sklopu imanja, nalaze se konjušnica koja zajedno sa dvorcem čine arhitektonski i stilski jedinstvenu i dobro usklađenu celinu. Oznake: Vojvodina |
