Let lastavica

09.09.2019., ponedjeljak

Mošorin po Moši

Ponovo putujemo u nepoznato. Znamo samo da ćemo istog dana otići i vratiti se, a sve drugo je nepoznato. Znamo i da je Ketin rođendan, pa ćemo i tu lijepu zgodu adekvatno obilježiti. Krenuli smo u Bačku. Prelazimo Tisu. Kava se pije u Titelu. Stižemo u Mošorin, "koji se nalazi na severnoj strani Titelskog brega, na delu dugom četiri i širokom kilometar i po. Udaljen je od Tise oko 5 kilometara, od čijih voda ga štiti odbrambeni nasip. Mošorinci su vezani za breg i aluvijalnu ravan reke Tise. Titelski breg, ili, kako ga meštani zovu, Mošorinski breg, postao je površina na kojoj se seje i žanje žito. Isušivanjem aluvijalne ravni i regulacijom rečnog toka stvorena je još jedna kultivisana površina za uzgajanje industrijskog bilja i povrća." Ime je Mošorin dobio po Moši koji je 1614. godine iskopao prvi bunar i tako selo snabdeo vodom. Penjemo se brojnim stepenicama na brijeg. "Na Bregu, iznad sela, nalazi se Kapela prenosa moštiju Sv. Nikole. Sagrađena je u srpsko-vizantijskom stilu, sa dva kubeta, po nacrtu arhitekte Đorđa Tabakovića. Ikone na platnu 1936. naslikao je Uroš Predić. Kapelu je živopisao po ugledu na srednjovekovne manastire, uljanom bojom slikar Marko Milinov." U blizini crkve je spomen obilježje "Mošorin pamti", bunar u koji su mađarski nacisti u toku zloglasne racije 1942.godine bacili preko stotinu Mošorinaca. Ulazimo u lijepu zelenu vilu koju je je sagradio Prota Svetozar Vlaškalić u samom centru Mošorina 1926-28. godine u duhu romantičarskog istorizma. U njoj je danas smještena ambulanta, a na katu je sada kulturno-prosvjetni centar „Vožd“ koji njeguje tradiciju Šajkaškog bataljona i sjećanje na njegovog vožda Đorđa Stratimirovića. „Šajkaški bataljon je bio dio habzburške Vojne granice. Formiran je 1763, a ukinut 1873. godine. Nalazio se na prostoru jugoistočne Bačke, koja je danas poznata kao Šajkaška. Šajkaški bataljon je bio značajna snaga rečne flote Habzburške monarhije. Ime mu je nastalo od reči „šajka“ kako su zvali čamac, a vojnici na šajkama zvali su se Šajkaši, dok su sva naselja koja su pripadala ovoj vojnoupravnoj organizaciji bila smeštena uglavnom u trouglu između Dunava, Tise i Rimskih šančeva. Šajkaši su bili specifičan rod habzburške vojske, koji se kretao u uskim, dugačkim brodovima, poznatim kao šajke. Šajkaši su postojali mnogo pre formiranja Šajkaškog bataljona. Ove vojne jedinice su operisale na Dunavu, Tisi, Savi i Morišu.“ Od njihove kape nastala je poznata srpska šajkača. "Mošorinska pravoslavna crkva posvećena je prazniku Svete Trojice (Duhovi) koji su i seoska slava. Hram je podignut 1798. godine.“ (nastavit će se)

- 05:26 - Dobro došli pristojnim komentarom na moj blog (22) - Isprintaj - #