Živčani sustav pčele

subota

prosinac

2013

Živčani sustav pčele medarice može se podijeliti na dva dijela ili živčevlja: centralno i simpatičko živčevlje.
Centralno živčevlje se sastoji od dva ganglija tj. nadždrijelnog i podždrijelnog ganglija. Oba ganglija su povezani pomoću živčanih niti ili konektiva.

Nadždrijelni ganglij (supraoesophageal ganglion) se nalazi iznad ždrijela i predstavlja mozak pčele. Građen je iz tri dijela ili čvora: prednjeg mozga ili protocerebrum, srednjeg mozga ili deutocerebrum i stražnjeg mozga ili tritocerebrum.
Prednji mozak je najveći i proširen je sa strane u velike vidne režnjeve ili lobi optici koji tvore živčani vidni centar. U području prednjeg mozga nalazi se corpora pedunculata ili tkz. „mushroom bodies“ koji je odgovoran za učenje i pamćenje pčele.

Znanstvenici su zadnjih desetak godina znatno proučili ovaj dio mozga pa tako postoje i 3 D prikazi pčelinjeg mozga koji se mogu naći na Internetskoj stranici: (http://www.frontiersin.org/Journal/10.3389/fnsys.2010.00030/full) ili znanstvenom radu: The Digital Bee Brain: Integrating and managing neurons in a common 3D reference system.
Iza prednjeg mozga nalazi se znatno manji srednji mozak koji isto kao i prednji mozak ima razvijene režnjeve i to njušne režnjeve ili lobi olfactorii. Od ovih režnjeva živci idu prema osjetnom organu - ticalima.

Stražnji mozak je najmanji te iz njega jedan živac ide prema gornjoj usni (labrum), dok drugi živac kao frontalni konektiv vodi do frontalnog ganglija simpatičkog živčevlja. Stražnji mozak je povezan s podždrijelnim ganglijem pomoću para konektiva (circumoesophageal). Mozak pčele sadrži oko 960 000 neurona i veličine je 1 mm3. Detaljan prikaz pčelinjeg mozga možete pogledati u prezentaciji The Remarkable Brain of the Bee

Građa pčelinjeg mozga

Izvor: You Tube; Understanding Bee Anatomy

Podždrijelni ganglij ili trbušna moždina (suboesophageal ganglion) smješten je ispod ždrijela te je nastao sraštavanjem tri para ganglija (mandibularnog, maksilarnog i labijalnog). Iz podždrijelnog ganglija izlaze dva prsna ganglija koji se nastavljaju na pet trbušnih ganglija. Od prsnih ganglija, živci se odvajaju prema nogama i krilima, dok od trbušnih ganglija živci se odvajaju ili inerviraju organe zatka i žalac.

Simpatičko živčevlje je nastavak, odnosno izvire iz centralnog živčevlja, a zaslužan je za inervaciju spolnih organa, dišnog sustava i probavila. Dijeli se na dorsalno (stomatogastrično) i ventralno simpatičko živčevlje. Dorsalno simpatičko živčevlje se proteže od mozga do završetka prednjeg crijeva. Inervira prednje crijevo, slinske žlijezde i srce. Ventralno živčevlje se proteže od srednjeg crijeva te do kraja stražnjeg crijeva. Inervira srednje i stražnje crijevo, stigme i traheje (dišni sustav).