Talijanski_split

utorak, 26.08.2014.

Još malo o jednini i množini imenica i pridjeva

U odnosu na broj, imenice imaju dva oblika: jedninu i množinu. Jedninom se označava samo jedno živo biće ili samo jedna stvar, a množinom više živih bića ili stvari.

Množina imenica tvori se tako da imenice ženskog roda na –a dobivaju nastavak –e; imenice muškog roda na –a te imenice oba roda na –o i –e dobivaju nastavak –i:

Unutar ove opće sheme ima, međutim, mnogo posebnih slučajeva. Radi lakšeg prikaza, imenice običavamo razvrstati u tri skupine, ovisno o nastavku u jednini, i to na imenice koje završavaju s –a, one koje završavaju s –o i one koje završavaju s –e:

• imenice koje u jednini završavaju s –a, u množini završavaju s –i ako su muškog, odnosno s –e ako su ženskog roda;
• imenice koje u jednini završavaju s –o, u množini završavaju s –i;
• imenice koje u jednini završavaju s –e, u množini završavaju s –i.

Kako i unutar ove podjele ima vrlo mnogo posebnih slučajeva, tvorbu množine imenica najbolje je prikazati shematski:

MUŠKI ROD

O ’ I il biglietto ’i biglietti
CO ’ CHI il bosco ’ i boschi
GO ’ GHI il lago ’i laghi
E ’ I il lavoratore ’i lavoratori
IO (nenaglašeno) ’ I il maschio’i maschi
IO (naglašeno) ’ II lo zio’gli zii
A ’ I ilpoeta’i poeti


ŽENSKI ROD

A ’ E la camera’ le camere
CA ’ CHE la barca ’le barche
GA ’ GHE la riga ’ le righe
E ’ I la notte ’ le notti la parete ’ le pareti
IA ’ IE la storia ’ le storie la poesia ’ le poesie


NEPROMJENJIVE (koje imaju isti oblik za jedninu i množinu)

naglašene na zadnjem slogu: la cittŕ ’ le cittŕ
jednosložne: il re ’ i re
koje završavaju suglasnikom: il film ’ i film
koje završavaju s –i: l’analisi ’ le analisi
koje završavaju s –ie: la specie ’ le specie
skraćenice:il cinema ’ i cinema


DEFEKTIVNE (imenice koje nemaju jedninu ili množinu)

a) većinom imaju samo jedninu:

većina apstraktnih: il coraggio; la pazienza; …
neke zbirne:la plebe; la roba;…
nazivi kemijskih elemenata i metala:l'ossigeno; l'alluminio; …
nazivi nekih praznika:il Natale; la Pasqua; …
koje označavaju stvari jedinstvene u prirodi:l'equatore; l'universo; …
neki nazivi prehrambenih proizvoda:il latte, il miele; …
i još neke:il sangue; la fame; …

b) većinom imaju samo množinu:

koje označavaju predmete sastavljene od više dijelova:i calzoni; le forbici; …
koje označavaju mnoštvo stvari ili radnji:gli spiccioli; le dimissioni; …
koje su već u latinskom izgubile množinu:le ferie; le nozze; …

S DVOSTRUKOM JEDNINOM

forestiero/e ’ forestieri; nocchiero/e ’ nocchieri; arma/e ’ armi; …

S DVOSTRUKOM MNOŽINOM

il braccio ’ bracci naslon, le braccia ruke; il gesto ’ i gesti pokreti, le gesta pothvati; …

S DVOSTRUKOM JEDNINOM I MNOŽINOM

l'orecchio / l'orecchia ’ gli orecchi / le orecchie; …

SLOŽENE

imenica + imenica = mijenja se samo prvi dio:la banconota ’ le banconote
imenica + pridjev = mijenjaju se oba dijela:la cassaforte ’ le casseforti
pridjev + imenica = mijenja se samo drugi dio:il mezzogiorno ’ i mezzogiorni
glagol + imenica:
- ako je imenica u množini, ne mijenja se:il cavatappi ’ i cavatappi
- ako je imenica u jednini muškog roda, mijenja se drugi dio:il passaporto ’ i passaporti
- ako je imenica u jednini ženskog roda, ne mijenja se:il cacciavite ’ i cacciavite

Ovaj blog je ustupljen pod Creative Commons licencom Imenovanje-Dijeli pod istim uvjetima.

Dnevnik.hr
Gol.hr
Zadovoljna.hr
Novaplus.hr
NovaTV.hr
DomaTV.hr
Mojamini.tv