Nepoznate novčanice iz 1953. godine
Unknown Banknotes Dated 1953
This aricle is written in Croatian. You can translate it to your language using Google Translate tool.
„Lokomotiva“ nije bila sama!
Odgovor na pitanje da li je 1953. godine bila puštena u opticaj samo novčanica od 100 dinara (poznata kao „lokomotiva") stigao je nedavno u obliku vrhunskog iznenađenja.
Dva konačna predloga za novčanice od 500 i 1000 dinara iz 1953. godine sigurna su potvrda da se planiralo da „lokomotiva" ne bude jedina novčanica sa godinom izdanja 1953; ali mnoga pitanja vezana za ovu seriju i dalje ostaju bez odgovora.
Ovaj događaj naročito dobija na težini ako se u obzir uzme činjenica da u numizmatičkoj (i bilo kojoj drugoj) liteaturi nije bilo ni nagoveštaja da je bilo u planu izdavanje ovih novčanica. Nijedne fotografije! Ni jedne jedine reči!
Novčanica od 500 dinara iz 1953. godine, dimenzije: 180 x 72 mm
Novčanica od 1000 dinara iz 1953. godine, dimenzije: 180 x 72 mm
Sličnost sa prethodnom serijom
Istorija je htela da ove novčanice dožive sudbinu „informbirovske serije" (16 novčanica iz 1949-1951. godine) ali u težoj formi: dok su prethodne bile odštampane, ali ne i puštene u opticaj, kod njih se stalo samo na predlozima.
Novčanica od 1000 dinara iz 1949. godine služila je kao model
Treba obratiti pažnju i na sličnost kod ovih serija:
- motivi sa prednje strane hiljadarke iz 1949. godine uzeti su za naličje novčanice od 500 dinara
- motivi koji se nalaze na drugoj strani novčanice od 1000 dinara iz 1949, predstavljeni su i na naličju hiljadarke iz 1953.
- čak i lice novčanice od 1000 dinara iz 1953. godine neodoljivo podseća na prednju stranu partizanske pedesetodinarke iz 1950. godine.
- ipak, najveća sličnost je kod novčanica od 100 dinara iz 1949.i 1953. tj. novčanice su iste, a razlikuju se jedino po boji, potpisima i godini izdanja.
(Svaka sličnost u potpunosti je opravdana, ako se uzme u obzir podatak da su autori svih navedenih novčanica isti: Božidar Kocmut, Tanasije Krnjajić. Omer Mujadžić i Miodrag
Petrović).
Najlepše posleratne novčanice?
Kod novčanica iz 1953. godine imponuje preciznost, sklad boja i likova, kao i kvalitet štampe i papira. One po mnogo čemu predstavljaju pravo remek-delo i pravu sliku perioda u kome su nastale.
Možda će nekome zasmetati naglašeni soc-realistički radničko-seljački motivi, koji su korišćeni za izradu ovih novčanica. Njima treba predložiti da ih uporede sa novčanicama iz svojih novčanika.
Bude li, pak onih, koji se oduševe njihovom lepotom, poređenje sa novčanicama iz kolekcija nije preporučljivo, zbog činjenice da su najlepše novčanice posleratnog perioda samo „sanak pusti..."
Dok partizanska četa 1950. godine samo izviđa teren, 1953, već juriša i bombe baca!
Autor: Zoran Ilić
Izvor: dinar, br. 8, 1998.
Slike: Serbia-money.ru
Ključne riječi: papirni novac, novčanice, Jugoslavija, neizdane novčanice, 1953.
Keywords: paper money, banknotes, Yugoslavia, unissued banknotes, 1953
English title: Unknown Banknotes Dated 1953
|
