Dr.Fadil Ademovic-COSICEVI SKRIVENI CILJEVI
PREUZIMANJE TUDJEG
U Cosicevim esejima nastalim 70-ih i dijelom 80-ih godina Mirko Djordjevic pronalazi podosta misli,stavova i ideja neposredno preuzetih iz opusa vladike Nikolaja Velimirovica i oca Justina Popovica.Kao vrstan poznavalac djela ove dvojice velikodostojnika Djordjevic je napisao opseznu monografsku studiju"Povratak propovednika"objavljenu u specijalnom prilogu beogradske Republike.U tumacenjima Velimirovica kod suvremenih sljedbenika on nalazi jasan glas pristajanja jedino uz ona mjesta koja su u djelu toga vladike nacionalisticki ostrascena i manihejski redukovana do banalne politicke upotrebljivosti.Jagmeci se za nacionalisticke stavove i raubujuci ideje toga zickog besjednika niko od srpskih ideologa nije obracao paznju na ono sto je vrijedno i trajnije dostojno kulturne bastine u njegovom djelu.
Mnogi pristupi njegovom stvaralastvu,posebno savremeni,citaju ga u ideoloskom kljucu i fragmentarno,sa izrazenom teznjom za njegovu politicku kanonizaciju.Njima je najvaznije koriscenje ideja iz toga opusa.
Rasprostranjene su i idejne kompilacije.Tih godina su postale moderne polticke ideje,koje su u prilozima srpskih ideologa u Srbiji i SR Jugoslaviji uzimane jednostavno ili kao citati ili na nacin kako se to cini kada se radi o citatima;najcesce se parafraziraju bez navodjenja autora i izvora.
POPULISTICKI TALAS
U interpretaciji modernih ideologa odnos drzave i Crkve,primjerice,sveden je na banalnu floskulu vizantijske provenijencije koja govori o simfoniji medju njima,a to je pojam kojim je operisao i Nikolaj Velimirovic.I akademik Cosic govori o crkvi i drzavi"koje idu zajedno",sto je direktno preuzeto iz djela zickog vladike.Pojam svetosavlje sa populistickom konotacijom je takodje crpljen otuda.
Autor"Povratka propovednika"nalazi kod svih ideologa,manje ili vise,pa i kod Cosica,njihovu upotrebu na nacin koji misao vladike svodi na karikaturu.To je,veli,uocljivo i u laickoj i u crkvenoj publicistici.
Od vladike je Cosic preuzeo ideju srpskog populizma.Ta ideja i populizam su zatim postali dominantna pojava u drustvenoj zbilji i politickoj praksi.Politicki populisticki talas,probudjen do erupcije,sve vise se vremenom kretao u smjeru katastrofe na balkanskom prostoru.Iz arsenala u spisima vladike Nikolaja poticu i druge ideje:veoma naglasena idealizacija tla,heroja,krvi,zavjeta,predanja i misije srpskog naroda.Taj narod je"ne narod medju narodima vec etnoentitet koji ne podleze zakonima istorije i drustva,jer je-izmedju Istoka i Zapada negdje u prostorima nebeske Srbije"...
(Dr.Fadil Ademovic-"CRKVENO BESPUCE U POLITICI")
|
