Crnogorski slikari
ANASTAS BOCARIC (1864-1944)

Rodjen je u Budvi, a slikarstvo je ucio u Atini i Solunu. Nakon skolovanja jedan period zivota je proveo na Cetinju, radeci kao dvorski slikar portrete savremenika u stilu akademskog realizma. Te njegove slike se mogu i danas vidjeti u Umjetnickom muzeju na Cetinju, koji posjeduje kolekciju Bocaricevih radova nastalih i u kasnijim periodima stvaralastva. Njegove crkvene slike se nalaze u Prcnju. U rodnom gradu Budvi radovi mu se cuvaju u sklopu Zbirke zavicajnih umjetnika Moderne Galerije.




PERO POCEK (1878-1963)

Rodjen je na Cetinju, a skolovanje je zavrsio na Akademiji u Napulju. Ostaje da zivi u Italiji, samo povremeno se vracajuci u Crnu Goru. Slikarski stil je poceo da gradi na akademizmu, ali ga je vrlo brzo napustio. Rasvjetljava paletu i slika mediteranske pejzaze u duhu plenerizma i impresionizma. (Pogled na Napulj, Ulcinjsko polje). Svoj razvojni put je zavrsio ekspresivnim izrazom (Kraljeva lovacka kuca). Stvaralastvo Pera Poceka se vrednuje kao najsmjelije i najvrjednije u odnosu na ostale slikare prve generacije crnogorskih savremenih umjetnika. Njegova djela se mogu vidjeti u sklopu stalne postavke slika Umjetnickog muzeja na Cetinju.




MILO MILUNOVIC (1897-1967)

Rodjen je na Cetinju. Skolovao se u Italiji, ali je u vise navrata boravio u Parizu. U njemu je upoznao Sezana, za kojeg kaze :"Preko njega sam usao u sustinu umjetnosti koja se zove slikarstvo." U dvadesetim godina napusta impresionisticki stil i svoj licni stil trazi u okvirima neoklasicizma (Akt, Kupacica), tezeci mirnim arhitektonskim kompozicijama, ravnotezi crteza i masa. Njegov kolorit je u svim periodima stvaralastva bio plemenit, uz prevlast valera. Bez obzira sto je predstavnik slikarstva likovne intelektualnosti, izraz njegovih platna iz zrele faze je najcesce melanholican (Enterijer sa torzom, Mrtva priroda sa violinom). Po tome se on smatra usamljenikom u crnogorskom slikarstvu, jer je u vremenu izmedju raskrsca svjetskih ratova tezio tome da iznad haoticne i duhom nemirne stvarnosti dosegne vise vrijednosti reda i mira. U posljednjem, poslijeratnom, periodu svoga rada, Milo Milunovic pronalazi inspiraciju u rodnom mediteranskom podneblju. Slikajuci pejzaze inspirisane boravcima u Budvi i Svetom Stefanu, rasvjetljava paletu, u slike unosi svjetlost i ekspresivnu notu u oblikovanju objekta slikanja (Riba u korpi, Plodovi mora).

Milo Milunovic se bavio i pedagoskim radom, kao profesor beogradske Akademije likovnih umjetnosti, a bio je sa P. Lubardom osnivac Umjetnicke skole na Cetinju. Imao je veliki broj samostalnih izlozbi u svim vecim gradovima SFR Jugoslavije i u svijetu (Parizu 1928. 1931, Moskvi 1960).




PETAR LUBARDA (1905-1974)

Rodjen je na Cetinju. Pocetak skolovanja mu se veze za Beograd, u kojem se ne zadrzava dugo i koji zamjenjuje sa Academie des Beaux-Arts u Parizu. Nemirnog duha, ubrzo napusta redovno skolovanje i odlucuje se da samostalno uci obilazeci muzeje i galerije Pariza.Tih godina izlaze na Salon des Independes, a u godinama poslije toga priprema niz samostalnih izlozbi u svjetskim umjetnickim centrima poput Rima 1929, Haga 1939. gdje dobija prvu medjunarodnu nagradu. Njegov stil se poceo razvijati u okvirima koloristickog realizma. Pedesetih godina on ce dozivjeti veliku promjenu i sazrijevanje. U pejzazima iz Crne Gore (Iz okoline Cetinja, Kamena pucina 1951.), forma je dobila ekspresivan izgled arabeske, pojacana sukobom toplo – hladnih tonova. U monumentalnim kompozicijama iz nacionalna epike i drame (Boj na Kosovu, Bitka na Vucijem Dolu, Sutjeska, Guslar) njegov izraz oslobadja cistu i jaku boju i kompozicione ritmove, opiruci se racionalnoj i estetskoj konstrukciji slike. U kasnoj fazi rada (Zodijak, Vatreni zid) dosao do apstraktnog eksresionizma. Medjutim njegove slike nikad nisu gubile vezu sa literarnim predloskom. Nihov znacaj je bio upravo u tome da su one bile briljantna transpozicija nacionalne epike u sferu likovnih vizija univerzalnog karaktera.

Petar Lubarda je imao veliki broj samostalnih izlozbi, u Jugoslaviji i sirom svijeta. Dobio je Grand-prix na Svjetskoj izlozbi u Parizu 1937, te Nacionalnu nagradu Guggenheim 1956.

Stalna postavka njegovih slika se nalazi na Cetinju u Umjetnickom muzeju.




BRANKO FILIPOVIC- FILO (1924- 1998)

Rodjen je na Cetinju. Zavrsio je Akademiju u Beogradu 1955. i Accademia di Belle Arti u Rimu. Jedan od najznacajnijih predstavnika enformela i lirske apstrakcije, pjesnik drame nastajanja, slikar pozitivne energije i strastvenog zivotnog impulsa.

Samostalno je izlagao u Beogradu, Zagrebu, Rimu, Becu, Briselu i Parizu.

Njegove slike se mogu vidjeti u Umjetnickom muzeju na Cetinju.




MIODRAG – DADO DJURIC (1934)

Rodjen je na Cetinju. Zavrsio je Umjetnicku skolu u Herceg-Novom i Akademiju u Beogradu 1956. Te godine odlazi u Pariz, u kojem ostaje da zivi do danas. Po prirodi je samotnjak, uporan, nepredvidiv. "Moja Crna Gora je odmah, sasvim, u pocetku svega, ona je jezgro moje inspiracije." Tematski njegovo slikarstvo predstavlja vizuelnu metaforu "smaka svijeta". To su prizori apokalipse citavog zivog svijeta koji u sebi svjesno njeguju iluzionisticki i literarni momenat. Slikarski, oni su potencirani preciznim crtezom, naturalizmom zastrasujucih detalja i neobicno svijetlom atmosferom prostora u kojem se desavaju.

Alen Boske (franc. likovni kriticar) ga poredi sa Tangijem i Ernstom, a po osobenoj imaginaciji sa Dalijem.

Danijel Kordije: "Slavimo ovog slikara – djecaka sto je ponovo dao sustinu slikarstvu, onu koja mu je nedostajala."

Fransoaz Soaj : "Dado je umio da raskine sa starim pravilima koja sputavaju slikarstvo i otuda je dospio na vrh moderne umjetnosti. Izvan nestvarne stravicnosti njegovih cudovista i zavodljivosti njegove palete, Dadovo djelo- jedno od najznacajnijih naseg doba- ostaje istovremeno i jedno od najtezih."

Njegove slike se danas nalaze u Boburu, Vasingtonskoj galeriji, Amsterdamu, Njujorku i Briselu.

Umjetnicki muzej na Cetinju posjeduje kolekciju njegovih ranih radova.




VOJO STANIC (1924)

Rodjen je u Podgorici. Zavrsio je studije vajarstva u Beogradu, nakon kojih odlazi da zivi i radi u Herceg Novom. Vremenom se opredjeljuje za slikarstvo, koje mu omogucuje bolju izrazajnost sopstvenog duha - miroljubivosti , mediteranske duhovitosti i interesovanja za ljude. Njegove slike su male pozorisne price iz svakodnevnog zivota, pune topline. U njima se ozivljava duh renesansnih komedija, blago karikiranih ljudskih mana i istovremenog razumijevanja istih. Teme iz kafana, sa mora ili iz kuce cesto su isprepletene nadrealnim detaljima ili mastovito izvrnutim odnosima likova i predmeta.

Vojo Stanic je imao vise samostalnih izlozbi. Njegovo najznacajnije predstavljanje je bilo na Venecijanskom Bijenalu 1996.

Njegove slike se nalaze u vecini galerija u Crnoj Gori, a u Umjetnickom muzeju na Cetinju su u sastavu stalne postavke.




DIMITRIJE POPOVIC (1951)

Rodjen je na Cetinju. Zavrsio je Akademiju u Zagrebu, gdje je ostao da zivi i radi. U pocecima svoga rada oslanjao se na Dada Djurica i Dalija, ali za njegov dalji, zreliji stil mnogo su zanacajniji uzori u Mikelandjelovom i Mestrovicevom djelu. Virtuozan crtac, skolovan na renesansnim majstorima, slika stabilne kompozicije, cisto, precizno izvedene plasticnosti objekta. Nasuprot tom metodu gradjenja slike stoje njegovi motivi: svijet raspadanja, kombinovanja zivotinjskih i ljudskih djelova koji izazivaju jezu i zgrazavanje. Njegovo djelo je izraz modernog senzibiliteta i ljudske raspolucenosti : erotskih i kristoloskih tema, opscenog i sakralnog, nadrealnog i klasicizma, vizije i deskripcije. Poznati su mu ciklusi : Judita 1983, Corpus Misticum1985.

Samostalno je izlagao na Cetinju, Beogradu, Zagrebu, Zenevi, Milanu, a njegova najnovija izlozba bila je postavljena u Vatikanu.