| kolovoz, 2006 | > | |||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
Dnevnik.hr
Gol.hr
Zadovoljna.hr
Novaplus.hr
NovaTV.hr
DomaTV.hr
Mojamini.tv
TRECA seljcka minijaturna buna
1.981 godine dosao sam sa zenom Rozom u posjetu nakon 14 godina izbivanja u svijetu.
I pravili posjete familiji i tako jedne veceri gdje sam stanovao preko ceste kod suseda su dosli neki nepoznati ljudi sa autom, i malo se zadrzali i otisli za Srednji Vrh u jedan is, i tu su raspravljali to oni znaju kaj? I nije dugo proslo da su se drugovi pobrinuli za njih? Tj. prekopali sve po kucama i kod jednog nasli pusku i municiju koju je morao odsluziti na robiji a drugi su kaznjeni na njihov nacin? Cuo sam namjeru tih ljudi ali nemogu navesti jer nemam korpus delikt. Svakako da je bila minijaturna seljacka buna.
Linkovi
Blog.hr
Forum.hr
Monitor.hr
rastoki
NASTAVAK 5
- 14:19 -
Komentari (0) -
Isprintaj -
#
|
Pregled loncara u selu Rastoki od 1935 godine do 1950. U rastika je bilo 31 kuca, radili se lonce u 21 kuca, loncara je bilo 22, danas se radi samo u 3 kuce. i nestalo je 10 kuca isto toliko i domacinstva. Roba koja se radila; Kamenjaki, Mlecni, Obicni lonci, Krugle, Kruglice, Krugle za ocat. Polic Policki, Pehar, Zdele, Zdelice, Tanjuri, Tanjurici, Salice, Tegljini, Vaze, Stepace, Zbanje, Rangljaki, Pekve, Sparavci, Slavicki, Cijevi za peci, Pesnjaki, Ukupno se radilo 24 proizvoda. Roba se vozila u zapreznim kolima, Slamom na slamljena da se ne razbije i ne zulja kod voznje.Slagala se u kola u redovima na dno na daske a veca roba i zdele i manja roba na vrh voza. |
Nastavak 4
- 13:21 -
Komentari (0) -
Isprintaj -
#
|
PESNICA Pesnica je gradena u obliku Kornjacinog oklopa, samo veca; visine oko 1.5 metar i sirine 1,5 metra i duljine oko 2, metra,ali podugoljasta kao polovicno kokosje jaje, zid je debeo oko 10-15 centimetra. A radi se iz tlaka; mjesavina varnaste zemlje mjesane sa sitnom slamom i plevom od jecma da se kod grijanja moze siriti da ne spuca, to se mijesa nogama gazi se kao u tjestu, i slaze okolo kostura od pruca, koje se prije sagradi vezano sepukovinom u vodoravnom polozaju da zadrzi zemlju, kostur su jace leskovo ili kostanjevo pruce savijene u polukrug i ubodene na dvije strane u zemlju razmak pruca je 5-8 centimetra, naprijed se napravi polokrug otvor kao ulaz u pec da se moze loncar uvuci u nutra. A po zadi se napravi otvor polu okruga kroz koji se lozi vatra za u pesnicu a velicine je oko pola metra sirine i pola metra visine napravi se malo poviseno na koji se stavi zeljezna glavnja da lakse gori, gore na vrhu peci se naprave dvije rupice na obodu pesnice lijeve i desne strane, sirine oko centimetar i pol, kroz koji se gleda dali su lonci gotovi, obicno se stave ispod rupa u pesnici ofarbane zdelice i ako se one svijete lonci su gotovi, obicno se lozi oko 5 -6 sati. Vecinom se lozi granjem. Tako da vatra gori pola vani a pola unutra u pesnici. U pesnici se naprave pragovi od zemlje sirine i visine oko 15 centimetra sa strane uza zid na dnu i u sredini od rupe ulaza vatre sve do izlaza gdje se ulazi u pesnicu. Na njih se slazu lonci a ispod njih ulazi vatra, pesnica mora biti suha i pod krovom jer bi se inace od kise odmakala. Prije obziganja kod prvog pecenja pesnica se mora ispaliti tako da se sve prilagodi sta je za izgoreti i da se vidi dali treba popraviti koju pukotinu, jer ce prutovi izgoreti od vatre. Lonci su u peci usijani kao usijano zeljezo. |
Nastavak 3
- 12:37 -
Komentari (0) -
Isprintaj -
#
|
Kamenjak lonac Vec naziv veli da je to cvrsci lonac, kome je dodan specijalni pijesak kod mijesanja sa zemljom. Inace je izrada ista kao i kod ostalih lonaca. Pravljeni su za Zumberacka sela gdje se lozila vatra u peci sa zeravicom, koja je grijala lonac u kojem se je kuhala hrana. Inace lonci su crne boje od kuhane sade, koja se strugala po tavanima gdje se natalozila od dima, obicno kod slamnatih krovova. Lonci su tamno crveni u pesnici kad se vade van iz peci da bi se umakali u kopanji u koju se ulije juha kuhane saje (kal), kopanje trupca u krug rupe sirine i dubine da se moze kupati u njoj lonci, kod kalenja su dvije osobe jedna vadi iz pesnice vruce lonce a drugi umace u kal i lonac kod tog procesa juska i poslije ga se stavi na stranu da se hladi. lonac se de drzi dugo u kalu, Sada se kuha oko tri sata kod pesnice pri zeravici i mjesa se da neizlije se van lonca a kuha se dok se i lonci obzigaju. Jos su lonci ucvrceni zicom vodoravno i okomito da su cvrsci kod kuhanja, zica se stavlja kad je lonac gotov za prodaju. Ti lonci su u Zumberku bili vrlo cijenjeni. |
Nastavak 2
- 13:27 -
Komentari (0) -
Isprintaj -
#
|
ZRVANJ je uredaj za mljevenje farbe; a sastoji se od dva okrugla kamena promera 80 centimetara. Donji kamen je bez rupe, ispod ima vijak za spustanje ili dizanje gornjeg kamena i drzanje u centru gornjeg kamena koji ima sa donje strane zeljeznu prpicu na kojoj sjedi gornji kamen, na obodu kamena ima manju udubinu za stavljane poluge sa siljkom za vrtnju gornjeg kamena. Obicno je stap koji je umetnut u rupicu na plafonu da bi bio u centru iznad gornjeg kamena. Ovom polugom se rukom vrti i zrvanj je u pogonu. Kameni se stave na klupu ili tronozac ali da su stabilni, visina klupe je do 1 metar. Na donji kamen kod otvora na drvenom obrucu koji obujmuje kamene pravi se zemljani cub kroz koji curi farba u posudu. FARBA se pravi od olovne glede i bakarne prasine koja se dobije u peci zarenjem kod pecenja lonaca i od zeljezne kovacke prasine. Ovi dodaci se dodaju kako bi se dobilo vise boja kod suda a sama gleda bez dodataka se obicno upotrebljava, gleda mesana sa vodom stavi se na klupu, uzme se sefrka i ulije se u rupu gornjeg kamena i stade se vrtjeti, ako medu kaziprsta i palca izlazeca gleda nije mekana kamen se malo spusti i opet se melje, kad je gotovo u lonac se ulije sefrka farbe i lonac se vrti naokolo da pokrije svu povrsinu lonca, lonac se vrti sa obje ruke, ostatak farbe se izlije natrag u zdelu. ofarbano sude se osusi i nosi se u pesnicu na obziganje. Nastavlja se |
Nastavak 1
- 07:58 -
Komentari (18) -
Isprintaj -
#
|
Loncarska klupa; od hrastove planjke duge do dva metra i siroka 0,80 metra debljine do 5 centimetra, na 4 noge visine od 1 metar na koju je pricvrscen drveni kotac promera 1 metar debljine od 5 centimetra, u sredini je vreteno koje spaja gornji kotac promjera do 40 centimetra debljine 5 centimetra, vratilo prelazi preko veceg kotaca do 40 centimetra. Gornji kotac je ravan sa vretenom.Jer na njemu se stavlja glina i pravi se posude. Oko vretena kod klupe se stavi svinjska kozica da se lakse vrti. Kotac se vrti sa desnom nogom. Pribor za pravljenje lonaca; Spreklja, kozna mekana krpica, loprka, zica za podrezivanje, kozna krpica za cifranje, penzlin, sjekac, lonac sa vodom i loncarski fertuv.(kecelja) Pravljenje lonca; kad je sve pripremljeno loncar stavlja fertuv pravi okrugle grudice velicine od tenis loptice i vece prema posudi, napravi ih vise loptica i udarcem stavi ih na kotac stisne prste i napravi malo udubljenje na loptici, na kvasi lopticu sa vodom i zatim namoci koznu krpicu u vodi iz lonca i stalja sebi oko kazi prsta i stiska lopticu iz vana a lijevom ruko iznutra pridrzava i tako sa nogom vrti kotac i rukama vuce prema gore, kad je dobio zeljenu visinu onda oblikuje na sirje tako da posuda dobije trbuh okrugli uzme farbu (bajsu) i pise po loncu dok se lonac vrti, i dobije crte oko lonca kao obruci. Lonac podreze zicom sa dvije ruke i stavlja ga na dasku da se susi. Susenje lonaca je na daskama u kuci ispod plafona, daske vise na zici i gredama i na toplom, kad se lonac malo osusi loncar primazuje ruckicu, roba se susi obicno po 3-4 dana. a susi se u ljetno doba i vani na suncu. Farbanje lonca; sa olovnom gledom koja se kupuje, a da bi se dobilo vise obojeno stavlja se u gledu bakarni oksid koji se dobije iz pesnice dok se lonci peku, da se dobije bram boja stavlja se u gledu kovacka prasina od zeljeza. nastavlja se. |
Izrada zemljanog glinenog lonca
- 13:35 -
Komentari (0) -
Isprintaj -
#
|
Najstariji zanat u civilizaciji je loncarija koja se zadrzala do dana danasnjeg, koju je potisnula napredna industrija. Lonac se najprije trgovao tranpom, lonac za robu a poslije i za novac. Prodavao se po selima i gradovima, po sajmovima, prostenjima i kontama. Ova tema ce biti vrlo interesantna obzirom da sam i ja ucestvovao u izradi lonca. Pocnimo: Najprije potrebno pronaci teren gdje se nalazi glinena zemlja koja je u vecini ispod povrsine i po 5 - 6 metara dubine. Lokacija ima vrlo malo, gdje sam ja zivio bila su: Popresnice, Keledus - Galetice i Vrjutnice. Lonce su pravili u selu Rastoki, Petrovini i Brebrovcu, ta su sela jedna do druge. Do ciste gline se kopala rupa kao bunar jedan je kopao u nutra a drugi je vukao van na uzetu u kotlu se na drveno vratilo vadila van, slagala se na hrpu cistila se od lampora kamencica i lose zemlje. Potom se vozila u strugi kuci na odredeno mjesto zeljenjak, koji je bio ograden sibljem prepletenom ili sa losijim daskama, bila je natkrivena daskama da se nebi natrunila. Zemlja se kvasila u zemljenjaku da bi se mogla sjeci u kuci sa sjekacem u slovo u, zemlja je bila slozena na jednoj klupi na hrpu kao tijesto, sjekla se po dva puta, a potom se mjesila tako dugo daje bila jednooblicna i bez grudica i mekana. Tom se prigodom vadilo gdje koji lampor i kamencici, procinjena isla je u okruglim grudica na loncarsku klupu. Nastavlja se |
