Čeka nas mladi kustos velikog znanja i volje da objasni,
Miroslav Lazić, pa obilazak muzeja poduže traje.
Temelj muzeja je privatna kolekcija Milana Jovanovića Stojimirovića,
koju je zaveštao gradu, a zatim gimnazijska zbirka koju su sakupljali
profesori smederevske gimnazije. Sadašnja zgrada muzeja je ranije
bila hotel „Jadran“, podignuta u balkanskom, klasicističkom stilu,
pa je preuređena u muzej.
Ovde je održana izložba slavskih kolača. Slikam nagrađene.
Idemo na sprat
Dominira maketa smederevske tvrđave sa originalnom kamenom
topovskom đuladi (kuglama).
Smederevo je poslednja srednjovekovna srpska prestonica koju je podigao
despot Đurađ Branković (titula ispod kneza), na ušću male reke Jezave
u Dunav. Prvobitna ideja koja je postojala pri gradnji Smederevskog Grada
bilo je podizanje utvrđenog dvorca za despota i njegovu porodicu uz granicu
prema kraljevini Mađarskoj iz koje bi se oni, u slučaju opasnosti od Osmanlija,
lako mogli skloniti na bezbedan prostor njihovog severnog seniora i suseda.
Sa takvim planom se otpočelo sa gradnjom 1428. godine pod nadzorom
Tome Kantakuzena, ali je tokom narednih pola veka tvrđava bila više puta
proširivana, dograđivana i prerađivana, da bi 1480. godine poprimila obrise
koje i danas poseduje. Zidovi donžon kule su debeli 4 m! Zbog brzog zidanja
tvrđave narod je mladu drugu ženu despota Đurđa, grčku princezu Irinu
Kantakuzen, nazvao prokleta Jerina. U muzeju je i jedini originalni portret
Đurađa Brankovića sa porodicom, sačuvan 1429.godine u esfigmenskoj
povelji (čuva se u manastiru Esfigmen na Svetoj gori).
Despot je kovao svoj srebrni novac, lepog dizajna.
U staroj srpskoj književnosti sačuvana su dva spisa o tome kako je Đurađ
1453. godine preneo mošti apostola Luke u Smederevo. Otada je Sv. Luka
zaštitnik grada Smedereva. Danas su mošti u Padovi, a glava u katedrali
Sv. Vida u Pragu.
II sprat muzeja: Ribarski čamac i pribor.
Dana 5.6.1941 u 14,15h u snažnoj eksploziji municije u smederevskoj
tvrđavi uništen je grad, a sama tvrđava je ublažila jačinu udara.
Jačina eksplozije 450 vagona deponovane municije iznosila je 10
miliona konjskih snaga. Dimitrije Ljotić je uspeo već 1943, u toku rata,
da Nemačka isplati ratnu odštetu Smederevu za ovo razaranje!
