Pregled posta

RECENZIJA NA ROMAN ''ZABRANJENA LJUBAV'' - MINISTAR SPASOJE Ž. MILOVANOVIĆ

Pisati u žanru, iz žanra i za žanr, kretati se uvek opasnom ivicom koja spaja ‘’petparačku’’ i ‘’visoku’’ umetnost, dugo već u srpskom socio-kulturnom području predstavlja stvaralački i interpretatorski izazov. U ovom kontekstu, književni opus Dajane Diverno i njen roman Zabranjena ljubav višestruko je reprezentativan. On je, najpre, reprezentativan po realizovanim estetskim vrednostima, po formalnoj, stilskoj i jezičkoj izgrađenosti izraza, po visokoj (po)etičkoj svesti koja prati roman, po opravdanosti postavljenih pitanja i osvetljenih tema. On je značajan i po tome što nastavlja i nadilazi njene prethodne romane, koji, opet, svojom žanrovskom čistoćom, predstavljaju neophodan element savremene srpske književnosti.
Sa romanom Zabranjena ljubav Dajana Diverno se u potpunosti uključuje u poetički kontekst evropske i svetske književnosti, koji neguje tzv. avanturistički, krimi, mafijaški, osvetnički, erotizovani i ljubavni roman, roman koji svoj kvalitet traži u suspensu, tipovima, ustaljenim temama i odnosima. Poput svakog značajnog žanrovskog ostvarenja, koje podjednako dobro stoji posmatrano i sa stanovišta integralnosti opusa i sa stanovišta pojedinačnog ostvarenja, i Zabranjena ljubav jeste naročita sinteza najrazličitijih poetičkih elemenata koje takav žanr u sebe upija i iz sebe isijava.
U postupku pisanja, spisateljica se javlja kao restaurator arhetipskih, književno-žanrovskih i kulturnih slojeva, kao medijum koji znajući istoriju i tradiciju književnog oblikovanja izvanfikcionalne stvarnosti proniče u dubinu izabranih tema. Ona se izmiče iz njoj bliskih, životno znanih prostora Srbije, i odlazi, u ovom romanu, u Meksiko. Meksiko je objedinjujući prostor, motiv koji sublimira iskustvo, pre svih, kriminalnih tokova. Kuba, Venecuela, Nemačka, Francuska, Srbija, Rusija, Italija, Španija, Brazil, opstaju kao potprostori, čije je prisustvo realističko-psihološki opravdano i dokaz sveprisutnosti odnosa koji u takvom mišljenju vladaju. Ovde, naravno, ne treba tražiti spoj životnog i spisateljskog iskustva. Takav spoj se pronalazi u temama porodice, ljubavi, mržnje, nadređenosti i podređenosti. Upravo ovim temama Dajana Diverno postiže izuzetnu uverljivost romana.
Konačno, potpuno u kontekstu ironijskog modusa, da se poslužim poznatom sintagmom Nortropa Fraja, Dajana Diverno izneverava horizont očekivanja publike i roman završava otvorenim krajem, koji ne dozvoljava ideološku nedvosmislenost.

Kruševac, 4.Septembar 2008godine
mr Spasoje Ž. Milovanović


Post je objavljen 22.10.2014. u 20:35 sati.