"NACERTANIJE"u njegovo izvornom obliku objavljeno je prvi put u novosadskom"DELU"1906.godine,i to po MILENKU VUKICEVICU.
Dvadesetak godina prije toga,1883. Austrija,a 1886.Madjarska,u svojim posjedima su imale ovaj akt u njegovom izvornom obliku takodjer.
Zvanicni autor"Nacertanija"je ILIJA GARASANIN.
Iscitavanjem slova"Nacertanija",pomnijim studiranjem njegovog teksta,jezika,lako se uocava da je taj spis pisao stranac.
Istinski autor akta sa nominalnom odrednicom"Nacertanije"Ilije Garasanina je poljski emigrant,izvjesni FRANJO ZAH,Ceh,koji je izmedju 1843.i 1845.godine boravio u tadasnjoj Knezevini Srbiji kao agent poljske emigracije u Beogradu.Poljska emigracija je u to vrijeme djelovala u Parizu,a privremeni predsjednik poljske vlade bio je ADAM CARTORISKI,koji je sa vecim brojem istaknutih Poljaka emigrirao iz Poljske nakon sto su revolucija u Poljskoj 1830.,kao i ustanak 1831.godine,bili uguseni u krvi,u cemu su aktivno sudjelovale Rusija i Austrija.
Ambicije Poljske,plemicke emigracije u Evropi izrazavale su se u pravcu stvaranja povoljnih prilika u Evropi koje bi pogodovale oslobodjenju njihove domovine.Zamisao kneza Cartoriskog okrenuta je bila tzv."istocnom pitanju"u Evropi,cijim rjesavanjem bi posredno doslo i do oslobadjanja Poljske.
Cartoriski je tezio da ujedinjenjem slavenskih naroda,prije svega na Balkanu,stvori uvjete za stvaranje oslobodilackih pokreta protiv Turske i Austrije.Srbiju,koja je u to vrijeme imala najsiru autonomiju u odnosu na juznoslavenske narode,smatrao je predvodiocem na putu ostvarenja njegove ideje,smatrao je PIJEMONTOM.
Zariste na Balkanu,ustanci,pobune,po Cartoriskom,stvorilo bi povoljnije uvjete i za konacno oslobodjenje njegove domovine Poljske.
Knez Adam Cartoriski u to je vrijeme(izmedju 1842.i 1844.g.)u mnogim evropskim zemljama imao svoje diplomatske
predstavnike-agente.U Srbiji je to prvo bio POLJAK LEONAR ZVIJERKOVSKI,poslije njega(jer je na izvjestan nacin bio"lijevo"orijentiran)u Beograd je u martu 1843.stigao CEH FRANJO ZAH.
Izaslanici kneza Cartoriskog pogodovali su posebno ustavobraniteljskim vodjama u Srbiji,nakon prevrata izvrsenog u Srbiji,avgusta 1842.godine.
Rukopis koji je pronadjen u arhivi beogradskog advokata Vladimira Garasanina,unuka Ilijinog,na osnovu koga je Ilija Garasanin sastavio svoje"Nacertanije",nije bio nista drugo do"PLAN"Franje Zaha pod naslovom"SLAVENSKA POLITIKA SRBIJE",u kome je sugerirao metode kako bi se na Balkanu"OD TURSKOG CARSTVA SLAVENSKO SAZIDATI MOGLO".
Pored METODA,Franjo Zah je u svome PLANU predocio bio i SREDSTVA kojima"BI SE SJEDINJENJE SVIJU JUZNIJE SLAVENA IZDEJSTVOVATI MOGLO".
Pri tome,Franjo Zah Srbiju vidi kao predvodnika i od Srbije ocekuje napore na zblizavanju i ujedinjavanju Juznih Slavena.
NA OSNOVU TOGA PLANA,uzevsi ga u vecem dijelu gotovo od rijeci do rijeci,Ilija Garasanin je sastavio svoje
"NACERTANIJE".
Zahov plan je odisao duhom politike tadasnje poljske emigracije,isao je ka ujedinjenju Juznih Slavena kroz stvaranje jugoslavenske drzave kao obrane protiv nadiranja Rusije i Austrije na Istok,cime bi se doprinijelo raspadu austrijske monarhije,a to ne bi moglo proci bez velikog evropskog rata u kojim okolnostima bi oslobadjanje Poljske imalo povoljnije izglede.
Garasanin je,medjutim,Zahov plan prilagodio velikosrpskim interesima na Balkanu i tako ga i intonirao,vodeci se,prije svega,prakticnim razlozima velikosrpske ideje,uz to,gledajuci unaprijed,ocekivajuci raspad Turske carevine i pogodne prilike za osvajanje prostora cijele danasnje Bosne i Hercegovine,Like,Banije,Korduna i Dalmacije,te dijelova Slavonije u okviru danasnje Hrvatske,Kosovo,kao i prostora cijele Crne Gore,veliki dio Albanije i Sjeverne Grcke.
Post je objavljen 26.05.2008. u 15:01 sati.