...SIFRA"JABUKA"
U noci 14/15 decembra,nakon tri dana neizvjesne borbe,nacelnik Staba 1.mehanizovane Ibro Dervisevic korigovao je plan napada i sutra je sve islo kao pjesma.Golo brdo je osvojeno tacno u podne 15.decembra.Znacajnu ulogu u pobjedi imala je jedinica 1.mehanizovane kojom je na terenu komandovao ranjeni Mehemed Cero,kao i vojni policajci ove brigade na celu sa Esnafom Muhovicem.Muhovic je i pobo pobjednicku zastavu na Golom brdu.
Sehovic je tada svim ucesnicima bitke izdao naredjenje kojim zabranjuje bilo kakve represalije nad civilnim stanovnistvom.Jer,u podnozju Golog brda nalazi se selo Zivkovici i Sehovic je mislio da u selu ima civila.Ali,nije ih bilo.
Tada su ratnici sa Zuci prozvani vanzemaljcima.
Ohrabren uspjesima boraca na Zuci,nacelnik Staba Armije RBiH Sefer Halilovic izdao je iduceg dana naredjenje da 18.decembra otpocne dugo pripremana operacija deblokade Sarajeva pod nazivom"Koverat".Operacijom je sa Igmana komandovao Vehbija Karic,a glavni pravac napada nasih snaga je bio preko Jahorine i Trebevica.Na taj zadatak su u noci 19/20 decembra upuceni hercegovacki borci.
Komandant Prvog korpusa Mustafa Hajrulahovic Talijan takodje je 16.decembra izdao naredjenje svim jedinicama unutar obruca da"u cilju sto ranije deblokade Sarajeva...teziste borbenih dejstava usmjere ka Vogosci".Bio je to pomocni pravac deblokade naseg glavnog grada.Borbe koje su se tada vodile sa Zuci prema Vogosci imale su tajni naziv"Jabuka".
Tako je 20.decembra na Zuci otpocela nova bitka prema Mijatovica strani,Perivoju,Mujkica brdu,odnosno prema Vogosci i vogoscanskoj petlji.
Borci Armije RBiH uspjeli su da pomjere linije prema Perivoju,ali toga dana hercegovacki borci na glavnom pravcu ne samo da nisu deblokirali Sarajevo preko Romanije i Trebevica,nego su se u rasulu povlacili.Dozivjeli su strasnu tragediju:poginulo ih je 52,a mnogi su bili ranjeni i promrzli.
Nakon debakla na Jahorini i Trebevicu,Glavni stab Armije RBiH na celu sa Seferom Halilovicem donosi odluku o deblokadi glavnog grada preko Vogosce istovremenim dejstvima jedinica izvan i unutar sarajevskog obruca.Od sarajevskih jedinica opet su glavni zadatak dobili Sehovicevi i Zajkini borci,kao i borci vogoscanskih odreda.
U srijedu,23.decembra,opet je zavladalo slavlje u gradu jer je objavljeno da su vec slavni ratnici sa Zuci dobili jos jednu bitku i oslobodili kotu 772(ili Mujkica brdo).Izgledalo je da su sva vrata prema Vogosci i vogoscanskoj petlji otvorena.Tuzan sto nisam pratio tu bitku,kasno nocu svratim u Sehovicevu komandu gdje se ponovo slavilo kao i poslije oslobadjanja kote 850.Pred ponoc,kad su slavljenici otisli u Komandu Prvog korpusa,sa Zuci je dosao Salko Hajdarevic i kazao da Mujkica brdo-nije oslobodjeno.
Sutra se pokazalo da Mujkica brdo zaista nije oslobodjeno.I ta prokleta kota ne samo da je zaustavila napredovanje nasih boraca prema Vogosci,nego su,boreci se za nju,poginuli mnogi poznati ratnici sa Zuci.
U jednoj od najzescih bitaka za ovu kotu,koja je vodjena 28.decembra,poginula su dva cuvena ratnika-Hakija Mrso i Remzija Vejo.Hakiju je granata presjekla u pola rijeci dok je preko motorole komandovao.Tu je bio i njegov brat Sejo koji je uzeo bratovu motorolu i nastavio da komanduje,ponavljajuci da je izgubio brata.Onda je ranjen i on,ali je i dalje pozivao saborce da nastave prema koti,te da tamo ide i on-na jednoj nozi.
Istog dana,s druge strane sarajevskog obruca,napadali su borci 7.muslimanske i mudzahedini.Grupa njih se zaklela da ce preko Ilijasa i Vogosce uci u Sarajevo ili poginuti.Iako su za nekoliko minuta uzeli dominantnu kotu Visegrad iznad Ilijasa,pojacanje im nije doslo i oni ne samo da su izgubili Visegrad,nego i dozivjeli strasnu tragediju.Poginulo je 29 boraca 7.muslimanske i izmedju 10 i 15 mudzahedina.Tada je grupa boraca na celu sa komandirom cete Ramom Durmisem napala clanove Komande operacije"Koverat",zarobila ih,pretukla.Htjeli su i da ih strijeljaju,u cemu su sprijeceni.
To je bio prvi i jedini put u minulom ratu da su komandanti Armije RBiH kaznjeni za izgubljene bitke.
NADA I STRADANJA
Na pravcu napada prema vogoscanskoj petlji nada u uspjeh se pojavila 7.januara 1993.kada je Zajko komandovao bitkom u kojoj su njegovi borci znacajno napredovali.U sumrak tog sretnog dana vec se racunalo da ce se Zajkini borci i borci sa vanjske strane obruca za tri-cetiri dana sresti na vogoscanskoj petlji i da ce tako Sarajevo biti deblokirano.Ipak,bio je to samo jos jedan san o susretu na vogoscanskoj petlji.
Proklet je bio i utorak,12.januar 1993.kada su u bici za Mujkica brdo poginuli Jusuf Juka Gojak i Dubravko Andjelic.Gojak je poginuo gotovo na slican nacin kao i Mrso.Fehim Agic Aga,koga su zvali"munja sa Zuci",18.februara
1993.planirao je oslobadjanje Mujkica brda,ali je narednog dana poginuo na pocetku borbe.
Sve do 12.juna 1993.linije na Zuci nisu pomjerane.A toga dana oslobodjena je Mijatovica strana i-poginuo Safet Isovic.Pet dana iza Isovica,poginuo je Safet Zajko,cetrdeset dana poslije Zajke poginuli su Enver Sehovic,braca Panjeta...
Sve do 1992,odnosno do pocetka agresije na nasu zemlju,mnoge Sarajlije nisu ni cule da postoji brdo Zuc.U decembru 1992.Zuc je za njih postala najznacajnije i najslavnije brdo na svijetu.
Danas,petnaest godina poslije,mladje generacije vjerovatno ponovo ne znaju za Zuc.A i mi ga sve vise zaboravljamo.
(Sefko Hodzic,"Oslobodjenje")
Post je objavljen 16.01.2008. u 14:03 sati.