HDZ-POSTROJENA STRANKA
...No,jos je vaznije da se permanentno"drzavotvorno"taborovanje zasniva na jednoj strateskoj lazi.U vecini slucajeva,naime,nije uopce trebalo stvarati novu drzavu,jer je stara bila samo selektivno i vrlo pazljivo demontirana(Hrvatska je tipican slucaj),a ponekad je i integralno naslijedjena(Srbija).Tako se pokazalo da je drzavotvorna homogenizacija bila potrebna samo zato da se obave neki izvaninstitucionalni poslovi,te poslovi koje ne bi bilo uputno obavljati instrumentima klasicne drzave,sto se na prvom mjestu odnosi na marginalizaciju i uklanjanje manjina-etnickih ponajprije,a zatim i politickih-iz sklopljenih krila nacionalne drzave."Drzavotvorni"pokreti pretvoreni su,dakle,u neku vrstu tjelohraniteljske garde novih drzava,sto je vizualizirano i u zastitni znak njihovih vodja,koji su se okruzili GORILAMA mnogo prije nego sto bi se nasao netko da u njih puca.Zanimljivo je da je slicnu BODYGUARD infrastrukturu paralelno stvorilo,sigurno ne bez ljubomornog zavirivanja ispod poklopca,i naglo procvjetalo podzemlje.Ali,to je s obzirom na velik broj gangsterskih glavesina koji ginu u medjusobnim likvidacijama,investicija koja ima barem nekog smisla.Nasuprot tome,smrtnost njihovih sefovskih kolega iz politike vezana je gotovo iskljucivo uz bolesnicku postelju-iako se stalno podgrijava fama o brojnim atentatima na njih-sto je dodatni argumet da je motiv nacionalne homogenizacije u poluvojnoj mobilizaciji masa,dok su paskvile o"krvozednim"neprijateljima samo vjesta teatralizacija toga.
Ipak,strateski dio homogenizacije okrenut je necem drugom.To je trazenje bespogovorne lojalnosti i zrtve od svih pripadnika nacionalnog pokreta,i to bez ikakve kompenzacije,cak i bez trunke primisli medju pokretaskim masama da im ona pripada.Jos prije dvadesetak godina Rudi Supek objavio je dvije studije koje su dale socioloski okvir za analizu hrvatskog masovnog poketa 1971.,ali su i danas dobrodosle za prva rasclanjivanja"zajednicarskog"pokreta Franje Tudjmana.Supek u neku ruku cak anticipira idejni koncept pa i terminologiju tog pokreta,praveci razliku izmedju drustvenih"vrednota zasnovanih na reciprocnosti"i"vrednota zasnovanih na participaciji"(participacija se razmatra u smislu ZAJEDNISTVA).Dok reciprocne vrijednosti podrazumijevaju razmjenu istih materijalnih,duhovnih,itd.
dobara(kao na trzistu),kod participativnih vrijednosti nema te ekvivalentne razmjene.Stovise,nema uopce nikakve razmjene.I to zato sto"covjek daje a da ne ocekuje da ce mu biti vraceno na isti nacin,pa to smatra i iskljucenim.U odnosu majke i djeteta,vjernika i boga,rodoljuba i domovine,nema reciprocnosti."
Ali zato ima stalne opasnosti od totalitarizma.I to ne onog koji bi bio nametnut grubom silom odozgo.Uspjesi koje su znjeli razliciti totalitarizmi pocivali su svugdje i u jednakoj mjeri na tome sto su"ljudi skloni da se rukovode participativnim vrednotama,cak i onda kada one idu neposredno protiv njihovih individualnih interesa".Polazeci od ovoga,Supek ce u drugoj studiji napraviti i dinamicku analizu politickih pokreta,nalazeci da je svima njima zajednicko da"drustvo izjednacavaju sa zajednicom",dakle
necim u sto se samo ulaze i nista ne dobiva zauzvrat.Ali,to stanje ne moze predugo trajati.Supek je izradio neku vrstu bioloskog sata politickih pokreta,navodeci da u mladalackoj fazi oni prolaze sveopcu totalizaciju,kada se u cijelosti izjednacavaju s drustvom,a ostvaruje se i potpuna prevlast ideoloske sfere nad ekonomijom,kulturom,privatnim zivotom,itd.No,nakon toga slijedi faza detotalizacije,u kojoj se pokret pocinje institucionalizirati,privatni se zivot izvlaci iz drustvenog,obnavlja se pluralizam,utopisticki
ciljevi nedostizne buducnosti ubrzano uzmicu pred realitetom svakodnevice...
(Marinko Culic-"TUDJMAN-ANATOMIJA NEPROSVIJECENOG TOTALITARIZMA")
Post je objavljen 05.02.2007. u 14:02 sati.