četvrtak, 03.04.2008.
Sta je i znacenje TaeKwonDo-a
TaeKwonDo je olimpijski borilački sport poznat po brzim, visokim i atraktivnim nožnim udarcima. Porijeklom je iz Koreje, a danas se širom svijeta praktikuje kao sport, samoodbrana i rekreacija.
TaeKwonDo (tajkvondo ili tekvando) je dobio ime spajanjem tri korejske riječi: "tae" - što u prevodu znači noga (ili udariti nogom); "kwon" - pesnica (ili udariti rukom); i riječi "do" koja u širem smislu predstavlja put (način, sistem). Prema tome, reč TaeKwonDo bi u bukvalnom prevodu značila "put noge i ruke"; "način borbe nogama i rukama" ili "vještina udaranja rukama i nogama"
TKD:Više od sporta
Odjeća u kojoj se trenira TaeKwonDo naziva se dobok i razlikuje se od Karate kimona po tome što gornji deo doboka nije na preklop (već se navlači preko glave). Na takmičenjima, radi sigurnosti, obavezne su kacige i karakteristični oklopi. Učenici nose bijele, žute,zelene, plave i crvene pojaseve, dok majstori nose crne pojaseve i doboke sa crnim okovratnikom. Zahvaljujući efikasnom sistemu zaštite boraca tokom sportske borbe i za oko lijepim nožnim tehnikama, ova vještina je prvi istočnjacki borilački sport (pored Judoa) koji je postao zvaničan olimpijski sport.
Iako se akcenat baca na sportsku borbu, TaeKwonDo sadrži i hosinsul (samoodbranu), pa se može trenirati i u poznijim godinama, a na učenicima je da se opredijele za način na koji žele da se posvete TaeKwonDo-u: kao profesionalni sportisti, rekreativci ili radi samoodbrane.
Treba istaći da je ovo jedan od rijetkih borilačkih sportova gdje djevojke mogu postići visoke rezultate bez gubitka ženstvenosti, jer u ovom sportu nije primarna tjelesna masa i čvrstina, već brzina, tehnika i strategija.
Porijeklo i historijat TaeKwonDo-a
TaeKwonDo je moderan borilački sport porijeklom iz Koreje. Borilačke vještine u toj zemlji imaju izuzetno dugu tradiciju o čemu svjedoče razne arheološke iskopine i drugi historijski spomenici od kojih su neki stari i po 2000 godina. S tim u vezi, dovoljno je navesti murale iz grobnica dinastije Koguryo na kojima se vide goloruki borci u karakterističnom stavu, i dvije čuvene figure na ulazu u pećinu Sokkuram kod grada Kyungju, koje izvode dvostruki blok "keumgang makki" koji se i danas koristi u TaeKwonDo-u.
Iako vuče korijene iz tradicionalnih vještina koje su se praktikovale vijekovima (Hwarangdo, Taekyon, Subak i dr. - ima ih ukupno 31), sam TaeKwonDo je stvoren nakon Drugog svjetskog rata na inicijativu vlade Južne Koreje koja je u tom cilju okupila čelnike najpoznatijih borilačkih stilova, ali i istoričare, lingviste, filozofe i dr. Polazeći od bogatog naslijeđa, a imajući u vidu zahtjeve današnjice, oni su, oslanjajući se na savremena naučna saznanja, izvršili izbor i sistematizaciju najefikasnijih tehnika i kreirali borilački sistem po mjeri čoveka XX, odnosno, sada već XXI veka.
TKD:Olimpijski sport
Naročito je važno istaći da je, uz japanski Judo, TaeKwonDo jedina istočnjačka borilačka veština koja je postala olimpijski sport. Nakon što se uspješno dokazao kao demonstracioni sport na Olimpijadi u Seulu 1988. godine i Barseloni 1992. godine, TaeKwonDo je na predposljednjim Olimpijskim igrama u Sidneju 2000. godine konačno postao i zvanična olimpijska disciplina.
Ono po čemu je TaeKwonDo nadaleko poznat i po čemu se razlikuje od Karatea i drugih srodnih disciplina je odlična nožna tehnika, sa čestim udarcima u skoku. Udarci nogama u skoku su dio korejske tradicije i nekada su služili za obaranje konjanika iz sedla, a danas se koriste zbog svoje brzine i eksplozivnosti, kao i radi usavršavanja tehnike.
TaeKwonDo-isti rado demonstriraju svoju vještinu na javnim nastupima - uvježbani majstori su u stanju da u jednom jedinom skoku zadaju i po 4 udarca nogama i slome isto toliko dasaka, da preskoče preko glave partnera koji stoji uspravno i pritom razbiju nogom dasku, da uz okret od 360 stepeni u skoku nogom skinu jabuku sa glave partnera i slično.
Poomsae - forme
Forma predstavlja borbu protiv zamišljenog protivnika i sastoji se iz niza zadatih stavova, blokova i udaraca. Pored činjenice da je forma najbolji pokazatelj ispravnosti tehnike, istovremeno je i odličan vid vježbe bez partnera. Vježbanjem formi usavršava se fleksibilnost, snaga i fokus udarca, ravnoteža, disanje i koncentracija. Formama ne samo da se gaji duh borilačke vještine i mentalna disciplina već se njihovim vježbanjem stiče osnova za realnu borbu. Forme su obavezan deo polaganja i za svaki pojas se mora znati jedna ili više formi.
TAEGUK je naziv osam učeničkih formi i svaka od njih simbolizuje neki od aspekata prirode, života, kosmosa.
Sparing - Kyorugi
Borba (sparing) predstavlja suštinu TaeKwonDo-a i zahtjeva potpunu harmoniju duha i tijela dva sparing partnera. Postoje dvije vrste borbe: dogovoreni i slobodni sparing (sportska borba). U dogovorenom sparingu partner koji se brani unaprijed zna tehniku kojom ga napada drugi, i osnovni cilj je usavršavanje tehnike i brzine reakcije.
Slobodni sparing se izvodi pod punom zaštitnom opremom (kaciga, oklop i štitnici za potkoljenice, nadlaktice i genitalije) i najbliži je realnoj borbi (izvodi se u full contact-u). Vježba se tek kada učenik dostigne dovoljan opseg znanja (plavi pojas) tako da su povrede svedene na minimum (rijeđe nego u fudbalu, košarci, itd.)
Samoodbrana - Hosinsul
Iako je TaeKwonDo olimpijski sport, i u većini klubova se trenira prvenstveno kao sport, ne smije se zaboraviti prvobitno porijeklo i svrha nastanka TaeKwonDo-a kao borilačke vještine. Osnovni motiv nastajanja svakog sistema borbe prvenstveno predstavlja izraz ljudskog nagona za održanjem i odbranom od neprijatelja i uključuje i samoodbranu od svih hvatova, gušenja, poluga, noža, štapa, dva i više napadača i slično.
Još jedan sport koji svoje korijene vuče iz drevnih borilačkih vještina Koreje (Hwarangdo, Taekyon) je Hapkido, vještina u kojoj se pažnja prvenstveno poklanja brzini i efikasnosti tehnike, i realne samoodbrane, a ne sportu.
Test snage - Kyupka
Test snage, ili test lomljenja, je metod kojim se mjeri snaga i brzina udarca, kao i mentalna koncentracija učenika. Izvodi se tako što se mnoštvo TaeKwonDo tehnika primenjuje na daske, cigle ili neki drugi čvrst materijal. Najčešće se udara pesnicom, bridom dlana, petom i risom stopala. Tehnike se mogu izvoditi sa zemlje ili u skoku, jedna ili više uzastopnih.
Kyupka (ili Kyukpa) je najviši metod provjere snage, brzine i fokusa udarca i pruža jaku motivaciju učenicima za dublje razumijevanje i usavršavanje ove vještine. Obavezan je dio polaganja za sve pojaseve od 5. kupa pa naviše.
Cilj TaeKwonDo-a
Treniranjem TaeKwonDo-a stiče se niz tjelesnih vrlina: kondicija, snaga, brzina, gipkost i razgibanost, ali su istovremeno bitne i duhovne: istrajnost, odgovornost, disciplina i poštovanje. Sticanjem ovih osobina dostiže se vrhovni cilj TaeKwonDo-a, a to je - harmonija duha i tijela.
Na treninzima se poklanja velika pažnja mentalnim karakteristikama učenika. Vježbati TaeKwonDo znači izgraditi izdržljivost, samopouzdanje i snagu volje. Ovo će pomoći u odbacivanju negativnih elemenata u životu, kao što su: mržnja, ljubomora, nervoza i predrasude.
