Aziz Hadzihasanovic-VRIJEME PROSLO-VRIJEME SADASNJE
OPROST NA PROBI-2
...U maju 1993.godine,priklikom proslave krsne slave Focanske crkve,mitropolit Jovan istaci ce znacaj podrske Sv.Arh.Sabora Republici Srpskoj,"posebno u naporima da srpski narod konacno dobije svoju drzavu"("Pravoslavlje",br.633/4,1.-15.avgust,1993.,Beograd).Potpredsjednica Republike Srpske dr.
Biljana Plavsic obrazlazuci svoj poznati poljubac sa Arkanom na bijeljinskoj bosnjackoj klanici,reci ce da se"uvek ljubi sa junacima"("Duga",17.-31.decembar 1993.,Beograd),dok ce vladika Amfilohije,srdit zbog osuda cetnickih zlocina,poruciti da je"medjunarodna zajednica nemoralna-ona ce nas sve poklati"
("Borba",13.juli 1993.,Beograd).Oglasice se ponovo Biljana Plavsic i reci da bi"vise volela da potpuno ocistimo istocnu Bosnu od Muslimana",napomenuvsi da pod ciscenjem,eto,"ne podrazumeva bas etnicko ciscenje,nego jednu prirodnu pojavu"("Svet",6.septembar 1993.,Novi Sad).
Polovinom 1994.godine SPC objavljuje"Apel srpskom narodu i svetskoj javnosti sa episkopske konferencije 5.jula oko progona u BiH".Poziva se,"sa punom odgovornoscu pred Bogom i svojim narodom i ljudskom istorijom",sav srpski narod da"stane u odbranu vekovnih prava i sloboda svojih vitalnih interesa,nuznih za fizicki i duhovni opstanak i ostanak na svojoj ocevini i dedovini".General Ratko Mladic to ce sasvim vojnicki shvatiti i izjavice da se"srpsko zna:ne daje se na sablji uzeto!"
("Vecernje novosti",4.januar 1994.,Beograd)Ideolog cetnickog pokreta Dragos Kalajic ushiceno ce priznati("Borba",2.mart 1994.,Beograd)da je,kada je vidio kako Sarajevo gori,"morao priznati da je osetio radost".U poslanici SPC,povodom vojne akcije medjunarodnih snaga protiv cetnickih uporista oko Sarajeva,kaze se da"im je i to malo,te salju bombardere da ubijaju i ranjavaju nevini narod,a krivica mu je to sto je narod srpski i pravoslavni"("Politika",30.april,1.,2.i 3.maj 1994.,Beograd).
Suvise su blizu ovi dogadjaji da bi ih jednostavno zamaglio i prelio zapljusnuti val nagle benevolencije i ushicenja pomirenjem.Manjka pokajanje-iskreno,glasno,nedvosmisleno.Manjkaju tacne adrese krivaca.Bez toga tesko ce povjerenje,na ma kojoj strani,ulaziti u razvaline dusa i kuca stotina hiljada nesrecnika cija su stanista i sudbine,uz ceste blagoslove,svirepo ruseni,a porodi poubijani ili rastjerani na najbrutalniji nacin.
Pomirenje i tolerancija je u ovom slucaju,doista,suvise dalek,maglovit i delikatan pojam ljudskog prilaza uzasnim nesrecama ovdasnjih zitelja.
U citavom kolopletu ne malog prisustva vjerskog faktora u nasoj tragediji,uloga SPC i njenih neprikosnovenih nacionalno-crkvenih vidjenja i tumacenja nastale nesrece,nisu mali.Nesporno je da je na srpskoj strani SPC u toku ratnih strahota bila najdosljedniji pobornik svojih dogmatskih vidjenja nacionalnog pitanja u odnosu na sve partije,grupe i pojedince u tom nacionalnom traktu.
Na Cetinju je 1996.godine,u izdanju"Svetigore",objavljena zbirka radova i diskusija ucesnika bogoslovsko-filozofskog simpozijuma odrzanog"na Veljem manastirskom gumnu u cast sv.Petra
Cetinjanina,episkopa i ratnika".Naslov knjige je-"Jagnje Bozje i zvijer iz bezdana".Mitropolit Amfilohije,razvijajuci svoju etnocentristicku teologiju rata,tvrdi da je svijest jos u eri Starog zavjeta-
Novi zavjet se"u ljudskoj istoriji tek nazire".Zato,kako je rekao tom prilikom O.Joanikije,"rat je nesto svojstveno ljudskom bicu".Vladika Atanasije rekao je istim povodom da"ima rata koji Bogu privodi"i da je"bolje rat nego mir koji nas od Boga odvaja",pa zato"mi ne poricemo da je ovo bio nas rat i da su ga vodili Srbi".Odu ratu posvetio je i Matej Arsenijevic,rekavsi da je rat"teolosko pitanje par excellence"i proistice iz"srpskog hriscanskog ratnog etosa".Zato su,po njemu,Karadzic i Mladic"mitske
velicine",jer su zapoceli"sveto delo rata sa kojim smrt ulazi u Treci milenijum".
Izvjesni pukovnik Milutinovic na tom"svetom simposionu na Veljem manastirskom gumnu",nazvao je SPC"patriotskom strankom",a ratne misije patrijarha Pavla po Bosni"misijama motivisanja stanovnistva za borbu".
Sve je to tako fatalno blizu.Sve su to imena i pojmovi koji su i danas pri vrhu vrijednosne ljestvice SPC,da bi se sada,odjednom,tek onako,olako,krajnje optimisticki i bez nuznih rezervi,prihvatio novopridosli talas lijepih i ljubaznih poruka o pravdi,milosrdju,prastanju,pomirenju i toleranciji.
Cak je i okorjeli ratnik i osvajac Napoleon,suocen sa surovoscu zivotne istine,priznao pri kraju zivota da onaj ko oprasta krivicu skodi nevinome.
Prastanju i zaboravu moralo bi neminovno da prethodi jasno i iskreno pokajanje.Priznanje.Osuda zlocina prije svega u vlastitoj vjeri i naciji.
Tek tada moglo bi se nadati istinskom povratku povjerenja u razvaljene duse i kuce.
|
