Jusuf Trbic-GLUHO DOBA
SMRT JE STIGLA U BIJELJINU-2
...Ali,sve je pocelo znatno prije tog 1.aprila 1992.godine.
Koliko smo puta culi da Srbi nisu krivi za rat,vec su krivi Bosnjaci koji nisu htjeli da zive u Jugoslaviji,pa su,uz pomoc Hrvata,izglasali na referendmu nezavisnost Bosne i Hercegovine.Ne moze se jedan narod preglasavati-slusali smo tada,a slusamo i danas.Ne mogu se odluke donositi mimo volje jednog naroda,govorili su tada,a govore i danas.Ali,cinjenice su drugacije.Referendum o suverenosti i nezavisnosti Bosne i Hercegovine odrzan je 29.februara i 1.marta 1992.godine,o tome je odluku donijela Skupstina BiH,a pozvani su svi gradjani da se izjasne,kako je to Ustav predvidjao.Rezultat je poznat.A poznato je i to da je inicijator referenduma bila medjunarodna zajednica,u skladu s opsteprihvacenim pravilima.Rezultate referenduma je svijet priznao,i Bosna i Hercegovina je ubrzo postala clanica Ujedinjenih nacija.Prema pisanju SEMBERSKIH NOVINA(broj 263 od 15.marta)u Bijeljini je na referendumu glasalo 20169 glasaca ili 70 odsto birackog tijela,a u Janji je,od 7500 upisanih glasaca na glasanje izaslo 7042,sto je vise od 90 odsto.Osim neznatnog broja nevazecih listica,svi su glasovi bili za suverenu i nezavisnu Bosnu i Hercegovinu.Ali to kao da nikoga nije interesovalo.
Medjutim,u Bijeljini je jos 19.septembra 1991.gdine,pet i po mjeseci prije referenduma o nezavisnosti Bosne i Hercegovine,fomirana Autonomna regija sjeveroistocne Bosne,kao"neodvojivi dio SFRJ i sastavni dio federalne jedinice BiH koja ce se pripojiti Jugoslaviji",kako pise u osnivackom aktu.Takva regija ne samo sto nije bila moguca ni po kakvim zakonima,vec njeno formiranje nije bilo cak ni predmet skupstinske rasprave.Odluku je donijela samo jedna stranka-SDS.Odmah nakon toga je Skupstina opstine Ugljevik prekrojila sopstveni Poslovnik o radu.Srpski odbornici su unijeli odredbu da se,zbog neposredne ratne opasnosti,vazne odluke mogu donositi natpolovicnom(a ne dvotrecinskom vecinom,kao do tada)vecinom,pa su odmah odlucili da Ugljevik pripoje novoj regiji.Bosnjake i ostale,naravno,niko nista nije pitao.NITI JE KOGA ZANIMALO PREGLASAVANJE NE JEDNOG,VEC DVA NARODA.
A vec 9.i 10.novembra 1991.godine,tri mjeseca i dvadeset dana prije bosanskohercegovackog,odrzan je referendum srpskog naroda o opstanku u Jugoslaviji,MADA REFERENDUM SAMO JEDNE ETNICKE GRUPE ILI JEDNOG NARODA NIJE MOGUC NIGDJE NA KUGLI ZEMALJSKOJ.NARAVNO,NIJE SE RADILO SAMO O NARODU,VEC O TERITORIJAMA KOJE JE TREBALO PRIPOJITI VELIKOJ SRBIJI.CINJENICA DA SU NA TIM TERITORIJAMA SRBI U MANJINI ILI IH IMA U MINIMALNOM PROCENTU-NIJE IH INTERESOVALA,KAO STO IH NIJE INTERESOVALO STA O SVEMU TOME MISLE DRUGI NARODI.PRAVO NA SAMOOPREDJELJENJE PRIPALO JE,TAKO,SAMO JEDNOM NARODU,I TO NA TERITORIJAMA NA KOJIMA JE TAJ NAROD BIO U MANJINI,PA SE ISPOSTAVILO DA 20 ILI 30 PROCENATA STANOVNISTVA NA NEKOJ TERITORIJI(RECIMO U BRCKOM)IMA PRAVO NA SAMOOPREDJELJENJE,A 70 ILI 80 ODSTO STANOVNISTVA TO PRAVO NEMA.Mjesec i po dana prije referenduma o nezavisnosti Bosne i Hercegovine proglasena je Srpska Republika BiH.Bilo je to 9.januara 1992.godine,i taj se datum i danas obiljezava kao Dan Republike Srpske.Tom prilikom,kako izvjestava beogradska POLITIKA od 10 januara 1992.godine,Radovan Karadzic je izjavio da"nema vise jedinstvene BiH".
Dan prije drzavnog referenduma,28.februara,donijet je Ustav Republike Srpske,kao i paket zakona kojima su,pored ostalog,formirani policija i Sluzba platnog prometa nove srpske drzave.DAKLE,SVE JE VEC BILO ZAVRSENO PRIJE REFERENDUMA GRADJANA BOSNE I HERCEGOVINE O NEZAVISNOSTI NJIHOVE DRZAVE.A sta su mislili o preglasavanju naroda,oni koji su drzali vlast u Bijeljini pokazali su jos jednom-izbacivanjem svih Bosnjaka i ostalih iz Skupstine opstine.Svuda na teritoriji nove srpske drzave formirana je iskljucivo srpska vlast,pa preglasavanje naroda u organima vlasti,jednostavno,
nije vise bilo moguce.Tim prije sto je uskoro na svim srpskim teritorijama ostao samo jedan narod-srpski.
Vrijedi mozda zabiljeziti najvaznije aktere ovih desavanja u Bijeljini uoci i na samom pocetku rata.
Predsjednik opstine bio je Cvijetin Simic,sef SDS-a dr Milan Novakovic,sef policije i najuticajniji clan SDS-a Predrag Jesuric,komandant Kasarne pukovnik Dragisa Masal,pa Mico Vukovic,predsjednik Izvrsnog odbora SO(i kasniji sef Ratnog predsjednistva,gospodara zivota i smrti u Bijeljini),glavni propagandista Pero Simic,sef radikala vojvoda Mirko Blagojevic,Ljubisa Savic Mauzer,pa Moco Stankovic,Boro Stevic,Stojan Petrovic...Prvi predsjednik Skupstine SAO bio je Miladin Stjepanovic iz Ugljevika,dok su nacelu Vlade SAO bili Djojo Arsenovic,predsjednik,i Rade Tesic,potpredsjednik.
Clanovi Vlade SAO Semberije i Majevice:Stojan Majstorovic,Ratko Petrovic,Dobrila Djukanovic,Dimitrije Ivancevic,Mira Jezdic,Dragan Buric.Savo Kojic je ubrzo postao predsjednik SDS-a,a u junu je na mjesto predsjednika opstine dosao Zlatko Jokovic,Dragan Andjelic je postao predsjednik Izvrsnog odbora,a Aco Pantic sef policije.
|