Mirsad Malicbegovic-TAMA I SVITANJA
STRAH
...Vojislav Maksimovic,doktor humanisticke katedre,ne zna sto uciniti od sebe:da krene put Ladjana,
ili zgradi bivse focanske Gimnazije,gdje je nekad ucio djevojke i mladice bratstvu i jedinstvu,gdje im je pricao satima o Svetoliku Rankovicu,Maku Dizdaru,Augustu Senoi,Skenderu Kulenovicu,Branku Copicu.Da,da,kazivao im je on o jezgru romana"Prolom"iz pera ovog posljednjeg,onoga sto je od nacionalisticke frke u Beogradu skocio s visoke petlje na beton i raspukao se k`o bundeva.
Gimnazija je izresetana mecima njegove vojske,okrznuta plamenim jezikom dviju naporedo ispaljenih raketa"maljutki",prozori su bez stakla,sve je u haosu.Ide tromo Vojislav Maksimovic hodnikom na kraj zgrade pa onda uz stepenik ka zbornici.Mirise zgrada mladim tijelima,u zidovima prasti zagor skolskih odmora,zvoni li to nekome zvono iz ruke starog Derve,najstarijeg podvornika-sluzbenika Gimnazije?
Nadmen,bivsi komunista,stipendista i kadrovik,clan Univerzitetskog odbora Saveza omladine-danas po zanimanju NACIONALIST PRVE VRSTE,koraca uzduz i poprijeko zbornice,otvara ormar sa izredanim skolskim dnevnicima 1991/92.godine.Letimican pogled trecih i cetvrtih razreda,prst prevrce prozivnik,imena lete ispred njegovih ociju...imena kojih vise nema u spisku zivih...
Maksimovic sjeda na stolicu,na ono isto mjesto gdje je sjedio sedamdesetih godina i zuri u plocu ovalnog stola razrednog Vijeca.Sat na zidu odavno stoji.Zabiljezio je casak kad mu je precrkla baterija od bola.11 sati i 19 minuta-da li dnevnih sati ili nocnih-pita se Vojislav Maksimovic.A onda se desi cudo-
sat ga opomenu tiktakanjem-ucini mu se da pokaza-lica krenuse brzinom vjetra od cega mu se zamaglise vidici,zasjeni mozak.
Tri dana su,u ovoj zgradi,pjevali tvoji negdasnji ucenici hajducke pjesme da bi sedam dana kasnije pucali u svoje godiste muslimanskog imena i vjere.Zbog toga ti se zasjenjuje pogled,muti u glavi-ima li isprike za tebe,vojnice Vojislave,crni djavole?
Po podovima razreda razbacane sveske pismenih zadaca iz matematike,francuskog jezika i debelih sveznjeva notnih listica po kojima jos cupkaju note,sviraju frule,zvone dirke klavira.Tuzan dan tvoje toboznje pobjede Vojo Maksimovicu,zar ne?Mislio si ubijanjem drugih zgotoviti vjecnu srecu svom,srpskom narodu,a moze li se to,humanisto?
Skripnuse otvorena vrata jedne od ucionica i to ga trze.Ustade komandant grada.Pod miskom mu automatska puska skorpion,umjesto dnevnika skolskog.Lijepe li slike,profesore...
Sta li je mislio dok se spustao skalinama u prizemlje?Da ce ovdje nauk uciti samo nastavnici srpskog imena i casti?Da ce oni izmijeniti danasnje ime Foce i dati mu Porca?Da ce svi udzbenici biti ispisani Cirilovim pismom,da ce u svijetu postojati samo srpska povijest,srpska knjizevnost,srpski zemljopis,
srpska biologija,kemija,matematika...
Pred zgradom ga je cekao buljuk pratilaca,koji su zvjerali po okolnim padinama da ne bi,u zao cas,ko
ispalio rafal u njihovog vojvodu Voju Maksimovica...
Ostario je preko noci Maksimovic.Izboralo mu se lice k`o u tezaka taban,kosa mu pobeljela.Vojo Maksimovic se rodio u strahu da ga udbasi ne otkriju kao nacistu,u strahu je skole ucio,u strahu se u Partiju uvukao,u strahu je zavjeru protiv svega zivog,osim srpskog zivlja,kovao,u strahu je u Focu
dosao na tenku...ne,on na tenku ne bi smio u focanski kraj zaci,on je u utrobi tenka sjedio i strahovao da nece gusjenice na kakvu minu naici...
I,evo nam ga,majci"veseo"bio,kako k`o najveci krivac,pod strazom brojnom,po svojoj Foci hoda.Kamo-pitao bi se Hrvat?Kuda-pita se Bosnjak?Nikuda,odvaracaju obojica zajedno.Nema kud vojvoda Maksimovic,a i kuda bi?Zar mu ima vece robije no sto mu je za ledjima-dvanaest pusaka ga cuva k`o
najcrnjeg bandita.Dvanaest hajduka,da vecih na dunjaluku nije,tijelima ga opasuju,visom nadvisuju,ocima strijeljaju.
Blago tebi vojvodo,Vojo Maksimovicu!!!
Nocu i Maksimovic bdije.Kad ga dusa zaboli i strah uhvati,lati se sveske u kojoj pjesme kiti,pa pise,pise,pise...Rijeci mrtve,k`o ptice s granja padaju,iz njih cvrkut ne izbija.Pisi vojvodo,pisi.Tvoje
pjesme niko vise citati nece,jer sva su ti pisanja tvoja u zlu krv ogreznula,crna kuco!...
|