Od sokaka do ulice
Nedavno, ruka, jedne meni, veoma, drage osobe, spusti na sto knjigu „Valjevo, grad u Srbiji krajem 19. veka“ Miroslava Perišića. OH, egzaltacija je to! List, list, list, ah, ah, trep, čit, uh, OH i tak...Uživam čitajući. Lepo napisana. Zanimljiv pristup istoriji grada. Ono što me posebno interesovalo tiče se upravo ulica. Pa zato i pravim ovaj izbor.
„....valjevske ulice su, po ugledu na beogradske, krajem 19. veka dobile svoje zvanične nazive.
Odlukom Odbora valjevske opštine od 14. jula 1897. godine, a uz saglasnost okružnog načelstva četiri dana kasnije, izvršeno je obeležavanje ulica u Valjevu.“
Evo samo nekih naziva i načina na koje su obeležena prostiranja ulica:
„Knez Miloševa ulica zvaće se od dućana Jakova Jakovljevića i Jovana Đurića u pravcu do kuće Spasoja Protića sveštenika.“
„Dušanova ulica od mehane Jadra pa pošav Kasarni pešadijskoj.“
„Vuka Karadžića od magaze Filipa Vasića pa do ćoška kuće Steve Unkovića.“
„Hajduk Veljkova od Kolubare do Ljubostinje pored Šopovića imanja.“
„Jugovića od kuće Ranka Tomića pa pravo do polja.“
„Knez Mihailova od ćuprije pa do jaza Tadića.“
„Knez Jovice Tadića sokak.“
Autor, dalje, navodi da je lagano iz svesti građana počeo da iščezava pojam sokak. Međutim, nešto kasnije navodi da se dugo zadržala dvojna upotreba sokak-ulica. „Jedan valjevski baštovan se žalio na komšiju da mu je „zauzeo zemlje od placa postojećeg u sokaku zvanom Hajduk Veljkova ulica“
„Pored 490 privatnih zgrada, te godine u Valjevu su postojale državne i opštinske zgrade: Načelstva okruga veljevskog, Više devojačke škole, Valjevske zadruge, Valjevskog prvostepenog suda, ženske osnovne škole, dve zgrade muške osnovne škole, Radeničke ženske škole, Sreza valjevskog, Valjevskog poreskog odeljenja, Suda opštine valjevo, pošte i telegrafa, Valjevske gimnazije i Vašarišta sa čardacima.“
Očarao me naziv zgrade Vašarište sa čardacima! Razmišljala sam šta je ta zgrada predstavljala, koja je njena funkcija. Ima tako super naziv! Pa, šta mislite? Bordel, hotel, ili...
