Marketing
Turopoljski lug
Veliki šumski kompleks Turopoljski lug, ukupne površine 4.334,00 ha, nalazi se između rijeke Odre i željezničke pruge Zagreb-Sisak.Zaštićen je 2003. godine, a zaštićena površina iznosi 3.340,38 ha.
Prije 100 godina mjesto Turopolje izgledalo je ovako...
...a danas se ruše i posljednja stabla u mjestu,ostaci Turopoljskog luga
Prije 100 godina mjesto Turopolje izgledalo je ovako...
...a danas se ruše i posljednja stabla u mjestu,ostaci Turopoljskog luga
Upoznavanje s ekolosko - bioloskim vrijednostima Turopoljskog luga, zastitom kao i njegovim prostornim znacenjem tokom povijesti i danas.
Sume Turopoljskog luga posjedugu izuzetno bogatsvo faune. U odnosu na primjerice sume hrasta kitnjaka i bukove sume Hrvatske, Turopoljski lug ima izrazito vise ptica (cak 65. vrsta prema najvise 28 u drugim tipovima suma) i vodozemaca (13 vrsta prema najvise 7 u drugim tipovima suma), visok broj sitnih sisavaca (14 prema 12 odnosno 13 u drugim tipovima suma) i naravno najmanje gmazova (6 prema 7 u drugim tipovima suma).
Broj vrsta kraljezaka zabiljezenih u pojedinim tipovima suma u Hrvatskoj (tablica):
..................................................TUROPOLJSKE SUME..........SUME HRASTA KITNJAKA...........BUKOVE SUME
VODOZEMCI.............................................13................................................7............................................7
GMAZOVI ...................................................6.................................................7............................................7
PTICE GNJEZDARICE..............................65...............................................26..........................................28
SISMISI.......................................................11...............................................7............................................7
SITNI SISAVCI............................................14..............................................12..........................................13
VELIKI SISAVCI..........................................11...............................................?............................................?
Z KRALJEZNJAKA....................................120...............................................?............................................?
Ovako velikom bogatstvu vrsta pridonosi mozaicuost stanista, jer se u Turopoljskom lugu ispreplicu cak tri vrste suma (na gredama, u nizama i u depresijama sa stagnirajucom vodom), brojni vodotoci i stajace vode (izuzetno slozeni mikroreljef i hidrografija).
U sklopu toga treba naglasiti da sume Turopoljskog luga pripadaju slavonskoj sumi hrasta luznjaka s velikom zutilovkom koja ovdje ima svoj zapadni dio areala.
Tipicnu faunu suma hrasta luznjaka cine karakteristicne vrste kao sto su mocvarna smeda zaba, ridovka, crna roda, bjelovrata muharica, livadna voluharica i prugasti poljski mis.
Dominantne vrste su mali vodenjak, pjegavi dazdevnjak, mocvarna smeda zaba, zeba, velika sjenica, veliki djetlic, mocvarna rovka, sumska rovka, rida voluharica, prugasti poljski mis i zutogrli sumski mis.
Zanimljivost Turopoljskog luga cine vrste cije je rasprostranjenje u drugim dijelovima Hrvatske tipicno gorsko: planinski vodenjak, livadna smeda zaba, sova jastrebaca, alpski voluharic,... Za alpski voluharic ovo je uz Motovunsku sumu u Istri jedini dosad poznati lokalitet u mocvarnim sumama.
Najbitniji regulatori stabilnog ekosustava ove sume su odrzavanje specificnog rezima podzemnih voda i periodicnost poplava, pri cemu je bitno da se povrsinske vode ne zadrzavaju dugo jer izazivaju zamocvarvanje cijeli niz poremecaja.
U dosta gustom sklopu suma Turopoljskog luga za odrzavanje bioloske raznolikosti su veoma vazne sumske cistine, mocvarne livade i mocvare, prosjeke itd...
Danas je jedino Vratovo u "srcu" Turopoljskog luga jedini mocvarni neposumljeni kompleks, izuzetno bogat rijetkim i ugrozenim vrstama (leptiri, sismisi, zabe, ...).
Misljenja sam da bi Vratovu trebalo posvetiti vecu pozornost i poduzeti hitne mjere za ocuvanjem i zastitom (zaustaviti posumljavanje, zastiti stare hrastove u odjelu 86 c, urediti poucne staze za posjetitelje,...)
Na podrucju Turopoljskog luga utvrdene su i popisane ugrozene vrste. Prema medunarodnom kriteriju (IUCN, 1996.) stupanj ugrozenosti dijelimo u tri kategorije: kriticno ugrozene (CR), ugrozene (EN) i osjetljive (VU) vrste.
Od dosad utvrdenih 385 vaskularnih biljaka samo je 8. ugrozenih (mali zimzelen, kockavica, ...) i osjetljivih vrsta (drijemovac, vonjavi kacun, ....). Razlozi ugrozenosti su mnogostruki, a najvazniji su isusivanje stanista, zagadenost tala, masovno sabiranje u vrijeme cvatnje, sabiranje gomolja itd...
Medu 36 vrsta danjih leptira, sest ih je ugrozeno i zakonom zasticeno (prugasto jedarce, uskrsni leptir,...).
Od 13 vrsta vodozemaca dvije su vrste potencijalno ugrozene (gatalinka i crveni mukac), zbog male populacije, a medu 6 gmazova nalazi se i u Europi ugrozena barska korujaca. Na popisu ugrozenih gmazova je i eskulapova zmija.
Medu 65 zabiljezenih vrsta ptica, u Hrvatskoj su dvije kriticno ugrozene - orao stekavac i orao kliktas, sedam je ugrozenih vrsta - crna roda, crna lunja, rida stijoka, sova jastrebaca, crna zuna, smedeglava travarka i gavran, te pet osjetljivih vrsta - siva zuna, crvenoglavi djetlic, sumska crvenperka, siva caplja i vodomar.
Od 27. vrsta utvrdenih sitnih sisavaca i poznate velike sisavce uz novouseljenog dabra (kriticno ugrozen) koji je bio izumro, u Europi ugrozene vidre (u RH je osjetljiva vrsta), te ugrozene izolirane populacije alpskog voluharica, nadeno je 11 vrsta sismisa koji su potencijalno ugrozene vrste.
Na osnovu biolosko - ekoloskih vrijednosti pojedinih dijelova Turopoljskog luga, valoriziran je citav kompleks i izdvojeni dijelovi koje bi trebalo zastititi, te dijelovi koji se preporucuju za razgled posjetiocima. Misljenja sam da su kategorije zastite poput poseDnog rezervata (zooloskog) i zasticenog krajolika dobre i primjerene stvarnom stanju i potrebi na terenu.Turopoljski kraj zasluzuje svojom prosloscu, kulturom i zivotnom povezanoscu sa sumom i prirodom da se Turopoljski lug sto prije stavi pod navedene kategorije zastite.
Sume Turopolja predstavljale su bitnu okosnicu covjekova zivota, a Turopoljski lug kao najdominantniji kompleks svakako zanzima vazno mjesto. Suma je za covjeka, Turopoljca znacila zivot. U toj sumi pronalazio je hranu za sebe i svoje zivotinje, sakupljao ljekovito bilje, gljive, ..., a na poseban nacin se koristio drvetom koje ga je pratilo kroz cijeli zivot, od drvene zipke i svakodnevnih predmeta oko nas, od drvenih domova pa sve do posljednjeg znamena na grobnom humku. Mozemo kazati da se u obradi drva ocitovalo ogromno bogatstvo umjetnickog stvaralastva turopoljskog covjeka.
Turopoljski lug danas osim gospodarske finkcije ima veoma vaznu drustvenu i ekolosku ulogu. Cinjenica je da opcekorisne finkcije sume Turopoljski lug imaju 16 puta vecu vrijednost od njihove ekonomsko - gospodarske vrijednosti.
Post je objavljen 07.01.2011. u 23:20 sati.